Warmtepomp linken aan pv-panelen of niet?

Het is de droom van iedere woningeigenaar: verwarmen zonder afhankelijk te zijn van de fluctuerende energieprijzen. “Fotovoltaïsche zonnepanelen bieden inderdaad een oplossing. De elektriciteit die ze opwekken kan perfect dienen om de warmtepomp te voeden,” begint Koen Geebelen. “Maar, veel is afhankelijk van de concrete situatie. In een goed geïsoleerde nieuwbouwwoning is dit een zinvolle piste. In een amper geïsoleerde bestaande woning is het een ander verhaal.”
Bij een nieuwbouw is het vooral zaak om hier het nodige budget voor te voorzien. “Zorg er echter voor dat je geen appelen met peren vergelijkt. Als je bijvoorbeeld de installatie van een zonneboiler afweegt tegenover een pv-installatie, tel dan voor beide systemen in de warmteopbrengst (kW). Dat betekent dat je de opbrengst in kWh van de pv-panelen op basis van de COP van de warmtepomp dient te herrekenen naar de warmteopbrengst. Dat getal kun je dan vergelijken met de opbrengst van de zonneboiler.”

Renovatie

Bij een renovatie ligt de berekening iets complexer. “Daar moet je ook andere factoren mee in rekening nemen. Een warmtepomp werkt het efficiëntst op lage watertemperaturen en werkt dus best met vloerverwarming, wandverwarming of radiatoren geschikt voor lage watertemperaturen. Afhankelijk van hoe goed of slecht een woning geïsoleerd is, kan dit een bijkomende investering vragen.”
Houd dus de prioriteiten op orde. Kies niet voor een warmtepomp gekoppeld aan pv-panelen terwijl de woning amper geïsoleerd is. “Dan zal je meer radiatoren of een minder efficiënt werkende warmtepomp hebben. En dat drijft de kosten onnodig op. Een verstandig huisvader begint met het grondig isoleren van de woning. Dan heeft hij vervolgens een verwarmingsinstallatie met een kleiner vermogen nodig. Logischerwijs is die ook goedkoper, zowel in aankoop als in werking.”

Systeem dimensioneren

Het koppelen van een warmtepomp aan een fotovoltaïsche installatie begint bij het op elkaar afstemmen van beide installaties. Met het wegvallen van de groenestroomcertificaten streven eigenaars van een pv-systeem ernaar net voldoende panelen te plaatsen om hun eigen elektriciteitsverbruik in te vullen. “Het komt er dan op aan na te gaan hoeveel extra panelen er nodig zijn om naast het verbruik in de woning ook het verbruik van de warmtepomp te dekken. Dat extra verbruik is onder meer afhankelijk van de oppervlakte van de woning, de isolatiegraad en het vermogen van de warmtepomp. Gemiddeld is zo’n 4 à 5 kWp extra nodig voor de pv-installatie,” aldus Koen Geebelen.
Het dimensioneren van de pv-installatie gebeurt best zo nauwgezet mogelijk. “Wanneer je er 2.000 kWh naast zit, ben je die opbrengst kwijt. Om zo exact mogelijk te dimensioneren, gaan we daarom uit van het 30-jarige klimaatgemiddelde.”

Warmte bewaren

Met de slimme energienetten die er over enkele jaren aankomen, wordt het ook mogelijk de warmtepomp te laten werken op basis van de elektriciteitsprijs. Op momenten dat er veel verbruik is, zal de prijs hoog liggen en omgekeerd voor dalen in het verbruik. Dankzij de slimme energiemeter kan de warmtepomp de elektriciteitsprijzen interpreteren en enkel elektriciteit verbruiken op goedkope momenten.
Het koppelen van de warmtepomp aan de pv-installatie biedt nog een belangrijk voordeel. Op momenten van een overproductie aan elektriciteit kan de warmtepomp deze elektriciteit omzetten in warm water. Dat stockeer je in de boiler of een buffervat tot je het nodig hebt. Bij de komst van de slimme energiemeter is dit beter dan de elektriciteit gewoon op het net te plaatsen.