Tuinklussen in de winter

Gazon

Het meest voor de hand liggend is ongetwijfeld de wintervoorbereiding van het gazon. Als je in de lente een piekfijn gazon wilt, verwijder je nu best de gevallen bladeren van het gras. Wanneer ze blijven liggen, loop je kans op schimmelvorming. Vervolgens geef je een goede winterbemesting zodat de wortels nog optimaal kunnen doorgroeien tot het invallen van de winter. Controleer ook de pH-waarde van de bodem. Wanneer die te zuur is, moet je kalk bij strooien. Let op, doe dit nooit samen met de bemesting, maar laat er een drietal weken tussen. Anders loop je het gevaar dat meststoffen en kalk elkaars werking neutraliseren of tenietdoen. Maai tot slot het gazon, maar niet te kort. Ideaal is op 4 à 5 cm. Wie jaar in, jaar uit van een piekfijn gazon houdt, beloopt het best niet wanneer het in de winter heeft gevroren. Dit zal immers sporen nalaten omdat het gras niet groeit bij lage temperaturen. Het heeft dus geen kans om zich te herstellen.

Snoei met kennis van zaken

Naast het werk aan het gazon is er in deze periode van het jaar ook wat snoeiwerk. Dat is heel divers. Een boom heeft eigenlijk niet veel snoeiwerk nodig. Het is wel belangrijk dat je in het tuinontwerp voor bomen kiest die op hun volwassen grootte in de tuin passen. Wanneer je daar rekening mee houdt, moet je de boom in zijn eerste levensjaren alleen maar in vorm snoeien om de kruin in evenwicht te brengen. Eenmaal dat gebeurd is, vraagt zo’n hoogstammige boom geen snoeiwerk meer. Wie werkt met leibomen – bijvoorbeeld leilinde – heeft wel wat snoeiwerk. Doorgaans worden de zijscheuten – net zoals bij knotwilg en dergelijke – volledig teruggeknipt.
Snoeiwerk is er ook bij bloeiende struiken. Ook hier is de herfst niet altijd het ideale snoeimoment. De stelregel bij bloeiers is dat je ze na de bloeiperiode snoeit. Na de bloei wordt er immers hout gevormd en hierop zullen zich al de knoppen voor het volgende bloeiseizoen vormen. Als je te lang wacht met snoeien, knip je die dus mee weg.

Kwetsbare potplant

Planten in pot vragen ook bijzondere aandacht bij de intrede van vorst. Zo’n potplanten zijn ook aan de kluit vatbaar voor vorst. Om te vermijden dat die ook bevriest, bestaan er vliezen om de pot in te pakken. Nadeel daarvan is dat dit pakje in de tuin niet altijd even mooi om zien is. Een oranjerie om de planten te laten overwinteren is niet voor iedereen weggelegd en een garage is vaak te donker en zelfs te koud voor deze planten. Denk daarom bij de aanschaf van potplanten – zoals bijvoorbeeld een olijfboom – of je wel de mogelijkheid hebt om ze correct te laten overwinteren.

Het is ook opletten met groenblijvende planten in een pot – bijvoorbeeld buxus. Deze planten verdampen ook vocht via de bladeren tijdens de winter. Op dagen wanneer het vriest en de zon schijnt, kan dit gevaarlijk zijn voor uitdroging. De planten verdampen immers vocht, maar de grond is te hard bevroren voor de wortels om nieuw vocht op te nemen. Je kan de planten al tegen uitdroging beschermen door ze op zulke dagen in de schaduw te zetten.

Als water ijs wordt

Water in de tuin vraagt in de winter ook om aandacht. Een natuurlijke vijver vindt zijn evenwicht. Daar moet je niet echt naar omkijken. Zorg er alleen voor dat de vijver niet dichtgroeit om verzanding te voorkomen. Dit kan door in de zomer overtollige planten – en best ook overtollige vissen – te verwijderen. In het najaar kan je dode planten verwijderen om gasvorming onder het ijs te vermijden. Dit is nefast voor de vissen. Heb je een kunstmatige vijver, dan moet je het natuurlijk evenwicht wel een handje helpen. Reinig eventuele filters, verwijder dode planten,…

Wanneer er vissen op de vijver zitten, kan je gebruik maken van een luchtpomp om te zorgen voor voldoende zuurstof onder het ijs. Een ander trucje is riet afknippen op 10 cm boven de waterspiegel. De zuurstof kan dan door de holle stengels tot onder het ijsoppervlak. Wat je zeker niet mag doen is een gat in het ijs hakken. Dit kan nefast zijn voor de vissen.

De juiste voeding

Naast het gazon moet ook de beplanting de nodige bemesting krijgen. Wees je hier bewust van het verschil tussen organische en synthetische meststoffen. In het najaar gebruik je best een goed verteerde organische meststof. Ze geven hun voedingsstoffen langzaam aan de ondergrond af en verrijken de bodemstructuur. De synthetische meststoffen geven hun voeding onmiddellijk af en verbeteren de grond niet. Dergelijke producten gebruik je dan ook best in de zomerperiode.
Vaak is het ook moeilijk kiezen in het aanbod aan meststoffen. Eén devies: hou het eenvoudig. Als je maar bemest. Gezonde planten hebben minder last van ziektes of plagen.

Lees ook: Survivaltechnieken voor de tuin