Aanbevolen partners

Logo Unilin - Isolatie, dakbedekking
kommerling logo
Saint-Gobain Isover Benelux - Isolatie
Logo Sto NV
logo Xella
Isoleren
Wat is duurzaam bouwen

Hoe een bestaand dak correct isoleren?

Een bestaand hellend dak isoleren is een belangrijke zet in het beperken van warmteverliezen. Het dak is immers de grootste verliespost. De slimste aanpak is afhankelijk van het gebruik van de zolder: een onbenutte zolder met een bergfunctie of een zolder die een functie als leefruimte krijgt, vragen om een andere aanpak.

Wanneer de dakisolatie in een renovatieproject kadert, houd je best rekening met het totaalconcept. Acute stabiliteits- of instandhoudingsproblemen krijgen de voorrang. In alle andere gevallen is het aangewezen de renovatie met het dak te beginnen. Het dak is hét belangrijkste onderdeel van een woning. Het beschermt je tegen alle weersinvloeden. Via het dak gaat ook de meeste warmte die in de woning wordt geproduceerd (ca. 30 %) verloren. Een goed geïsoleerd dak is dus geld waard.

Isoleer met kennis van zaken

Je hoeft geen specialist of vakman te zijn om hieraan te beginnen, maar het is wel belangrijk dat je weet waarmee men bezig is. Let wel, ik heb het hier over een hellend dak. Want tussen een hellend dak en een plat dak bestaan er enkele fundamentele verschillen. In dit artikel zal ik dan ook enkele het hellend dak bespreken.
Een dak isoleren kan op verschillende manieren en er zijn een aantal delicate punten waar rekening mee moet gehouden worden.

Onderdelen van het dak

Een correct hellend dak bestaat (meestal) uit de volgende onderdelen: de draagconstructie (spanten, gordingen en/of kepers), een dampscherm, isolatie, een onderdak, tengellatten, panlatten of een bebording en een dakbedekking (pannen, leien, zink,…)
Afhankelijk van de functie van de zolder of de constructie van de onderbouw zal de draagconstructie van het dak er anders uit zien.

  • Dampscherm

    • Tegen het dampscherm worden in de praktijk de meeste fouten gemaakt
    • Het heeft tot doel de in de woning geproduceerde waterdamp tegen te houden
    • Ieder dampdicht materiaal komt in aanmerking om een dampscherm te creëren. Een plastic folie is dus al geschikt
    • Het dampscherm wordt aan de warme zijde van de isolatie geplaatst. Normalerwijze is dit aan de onderkant
    • De naden en randen van dit dampscherm dienen afgekleefd te worden. Zo kan langs hier geen vocht in het isolatiepakket dringen
    • Waterdamp die in de isolatie dringt, codenseert daar wanneer de temperatuur daalt. Aan de buitenzijde ligt de temperatuur namelijk zoveel lager dat de lucht daar minder vocht kan ophouden waardoor er condensatie ontstaat. Dit punt noemt men het dauwpunt
    • Condens is gewoon water. Dit water zal door de zwaartekracht naar beneden willen en vochtproblemen veroorzaken. Bovendien is het vocht nefast voor de isolatiewaarde.
    • Dit probleem willen we met een dampscherm voorkomen
  • Onderdak

    • Het onderdak heeft tot doel de onderliggende constructie te beschermen tegen de weersinvloeden zoals regen en wind
    • Een pannendak of een leiendak zijn niet perfect waterdicht. Stuifsneeuw of regen kunnen bij sterke wind tussen de dakbedekking doorwaaien. We willen niet dat d isolatie vochtig wordt.
    • Onder de pannen en leien is er een geventileerde spouw die nodig is voor het opdrogen van de materialen. en we zouden niet willen dat die de isolatie gaat bevochtigen
    • Het onderdak zal eventuele waterdruppels afvoeren naar de goot
    • Voor onderdaken kunnen ook verschillende materialen gebruikt worden, van stijve platen tot folies en vilten.

Wanneer moet ik mijn dak isoleren?

Er zijn drie opties om te isoleren:

  1. de zoldervloer isoleren
  2. de dakhelling isoleren
  3. beiden isoleren

Wanneer de zolder frequent gebruikt wordt, is het aangewezen om het dak zelf te isoleren. Wanneer de zolder als bergzolder wordt gebruikt, is het beter de zoldervloer te isoleren. Weet dan wel dat het op de zolder kan vriezen op koude winterdagen.

De plaats van de isolatie bepaalt het beschermd volume , of met andere woorden het volume dat verwarmd moet worden. Indien de zolder nauwelijks gebruikt wordt, is het zinloos deze te verwarmen. Hoe kleiner het beschermd volume in verhouding tot de totale buitenoppervlakte (gebouwschil) des te meer energie je zal besparen.

Je moet wel de volgende gedachte in het achterhoofd houden: Overisoleren bestaat niet. Maar dan moeten we wel overal goed isoleren. Als we bijvoorbeeld het dak van een bestaande woning supergoed isoleren, zou het kunnen dat er condensatieproblemen ontstaan op de muren. De warmte die voordien overal verloren ging, gaat nu op een kleinere en koelere oppervlakte willen ontsnappen. We krijgen hier een soort trechtereffect. Het is dus aangeraden raad te vragen aan een architect of energiedeskundige vooraleer in actie te schieten.
 

Zoldervloer

Het isoleren van de zoldervloer wil dus zeggen dat je je beschermd volume verkleint, en minder ruimte moet verwarmen. Maar wanneer je later de zolder wilt inrichten als kamers zal je het hellend dak ook nog moeten isoleren. Denk eraan dat ook hier een dampscherm onder de isolatie moet zitten en dat er een vloerafwerking zal moeten geplaatst worden. In vele gevallen liggen er ook heel wat leidingen op de zoldervloer die eerst uitgevuld zullen moeten worden.

Hoe hellend dak isoleren?

Het isoleren van het hellend dak kan op verschillende manieren. Dit is afhankelijk van het materiaal waarmee je wilt isoleren en van de bestaande situatie. In de meeste oude woningen bestaat de dakconstructie uit gordingen met daarop kepers van ca. 6 cm dik. Je kunt dan de ruimte tussen de kepers vullen met isolatie. 6 cm isolatie is al een mooi begin, maar als je een hoger rendement wilt halen, moeten we naar minstens 12 à 15 cm gaan of nog meer. Deze dikte is overigens ook nodig wanneer je in aanmerking wilt komen voor subsidies.

Het spreekt voor zich dat je dan extra houten kepers moeten aanbrengen om ervoor te zorgen dat je de isolatie goed vast kunt aanbrengen. Het is dan ook beter de kepers aan de binnenzijde dwars op de bestaande kepers te slaan. Indien jee de kepers gewoon op de bestaande kepers zoud slaan, vormen ze een koudebrug. Als je ze er dwars op slaat, komt voor elke keper een stuk isolatie. Dat is veel gunstiger.

In het geval er hoge kepers (15 à 20 cm) aanwezig zijn dan vergemakkelijkt dit de situatie. Dan kun je de volledige ruimte tussen de kepers opvullen. Het is ook niet nodig tussen de isolatie en het onderdak een spatie te laten. Indien er nog geen onderdak aanwezig is, zal dit sowieso eerst geplaatst moeten worden. Dit wil wel zeggen dat de volledige dakbedekking ervan af moet. In dergelijke gevallen kan het ook interessant zijn langs de buitenzijde te isoleren, volgens het zogenaamde sarkingdakprincipe.

Het isoleren van het dak heeft ook een positief effect om de levensduur van de constructie van de zolderverdieping. Constructies zoals balken en muren verouderen vlugger wanneer ze aan sterke temperatuursschommelingen onderhevig zijn.

Vloer en dak isoleren

De derde mogelijkheid is het isoleren van zowel de zoldervloer als het dak. Dit is mijn inziens de betere oplossing voor een bestaande woning, maar wel de meest arbeidsintensieve.

Het voordeel hiervan is dat de totale isolatiewaarde verspreid wordt over twee lagen waardoor het contrast tussen geïsoleerde en niet-geïsoleerde delen minder groot is en waardoor er minder kans is op condensatie.

Bovendien kun je de zolder later nog altijd vrij inrichten. Ook werkt de zolder als buffer, wat interessant is op zeer warme of zeer koude dagen. Op een hete zomerdag van bijvoorbeeld 35 graden zal het op zolder circa 30 graden zijn en binnen circa 25 graden. In de winter zal dit omgekeerd werken.


Lees ook


Auteur: Gert Broekx – voor Habitos.be

Mis de laatste bouwnieuwtjes niet!

Ontvang onze wekelijkse updates vol nuttige tips over bouwen en verbouwen.

Wens je deze folder te lezen? Vul dan eenmalig je email adres in