Wanneer heb je geen bouwvergunning nodig en is er geen meldingsplicht?

Meldingsplicht

Meldingsplicht geldt voor kleine werken met een maximale oppervlakte van 40 vierkante meter. Eerder geplaatste bouwwerken tellen mee in de berekening voor deze 40 vierkante meter. Werken met betrekking tot de stabiliteit van de woning die worden uitgevoerd binnenin de woning, aan zijgevels of achtergevels of aan het dak kunnen meldingsplichtig zijn.

Een voorbeeld: een deel van een woning omvormen tot een zorgwoning is vrijgesteld van een vergunning, maar heeft wel een meldingsplicht.

Hoe melding doen?

Is het melden van de bouwwerken voldoende? Dan ga je als volgt te werk:

• Vul alle benodigde documenten in en dien ze online in via het Omgevingsloket of dien de benodigde documenten op papier in.
• Na ontvangst van de meldingsakte mogen de werken starten. Dit zal ongeveer een 30-tal dagen in beslag nemen.
  • Krijg je geen akte binnen de termijn bepaalt door het decreet (20-30 dagen), dan mag je dit beschouwen als een stilzwijgende aktename en starten met de werken.

Voor welke werken heb je geen bouwvergunning nodig?

Sommige bouwwerken zijn vrijgesteld van de vergunningsplicht. Hierbij gaat het om werken die de grootte, het uitzicht aan de straatkant en de functie van je woning niet veranderen. Het kan zijn dat je direct aan de werken kan beginnen of dat een melding van de werken bij de gemeente voldoende is.

Eerst en vooral zijn er een aantal algemene voorwaarden voor een vrijstelling van de bouwvergunning:

• De werken mogen niet strijdig zijn met geldende voorschriften zoals het bijzonder plan van aanleg en het gemeentelijk ruimtelijk uitvoeringsplan.
• De werken mogen niet strijdig zijn met stedenbouwkundige verordeningen van gewesten, provincies of gemeenten.
• De werken mogen niet strijdig zijn met uitdrukkelijke voorwaarden van bestaande stedenbouwkundige vergunningen en omgevingsvergunningen.
• Een vrijstelling kan enkel gelden voor werken die worden uitgevoerd binnen een straal van 30 meter binnen een vergund gebouw.
• De werken mogen de functie van het gebouw of het aantal woongelegenheden in het gebouw niet wijzigen.
• De werken mogen ook niets veranderen aan de stabiliteit van het gebouw of aan het volume (grootte) en ze mogen het uitzicht van de voorgevel niet veranderen. Wil je de voorgevel van je huis wel veranderen, dan heb je voor de werken – zelfs kleine ingrepen zoals het plaatsen van rolluiken of dakvensters of het schilderen van de voorgevel – wel een bouwvergunning nodig.

Vrijstelling van vergunning en meldingsplicht

Als er geen vergunning nodig is en er is ook geen meldingsplicht, dan kan je meteen beginnen met de werken.

Het decreet op de ruimtelijke ordening maakt een duidelijk onderscheid tussen werken waar je een stedenbouwkundige vergunning voor moet hebben en werken die vrijgesteld zijn van vergunning.

• Let wel op: aan de regels rond de medewerking van een architect verandert er niets. Van het moment dat de werken die je wilt uitvoeren invloed hebben op de stabiliteit van de constructie moet je een architect raadplegen, ook al heb je geen vergunning nodig en moet je enkel de werken melden. Heb je een omgevingsvergunning nodig of is er een meldingsplicht, dan is er in principe ook altijd medewerking van een architect nodig maar er zijn een aantal uitzonderingen.

Enkele voorbeelden van werken die mogen zonder vergunning en zonder melding:

• vervangen van ramen, pleisterwerk, kepers, panlatten en dakleien
• herstellen van kapotte verhardingen
• schilderen en kaleien van gevels (behalve de voorgevel)
• vervangen van keuken, badkamer, …
• inrichten van de zolder
• opdelen van ruimtes in aparte kamers
• plaatsen binnenisolatie
• optrekken van vrijstaande bijgebouwen in de tuin of langs het huis, bijvoorbeeld: garage, carport, tuinhuis, poolhouse, serre. Opgelet: hier gelden extra voorwaarden voor:
  • de losstaande gebouwen moeten lager zijn dan 3,5 meter, binnen een straal van 30 meter van de woning opgetrokken worden, in de zijtuin 3 meter van de perceelsgrens blijven en in de achtertuin 1 meter van de perceelsgrens blijven (of tegen een bestaande scheidingsmuur worden gebouwd zonder de scheidingsmuur te wijzigen).
  • Er geldt een maximum van 40 vierkante meter oppervlakte voor vrijstaande gebouwen. Bestaande losstaande bijgebouwen worden mee opgenomen in deze berekening.
• niet-overdekte constructies zoals zwembaden, vijvers, terrassen, ...
  • als ze maximaal 40 vierkante meter bedragen, bestaande constructie worden meegenomen in de berekening
  • constructies geen bouwvolume hebben, niet meer dan 1,5 meter boven het maaiveld komen, niet in kwetsbaar gebied liggen, minder dan 30 meter van de woning liggen en meer dan 1 meter van de perceelsgrens verwijdert zijn.
• zonnepanelen en schotelantennes (onder voorwaarden!)
• gesloten afsluitingen die in de voortuin maximaal 1 meter hoog zijn, en in de zij- en achtertuin maximaal 2 meter hoog zijn. De gesloten afsluiting moet binnen een straal van 30 meter van de woning liggen.
• aanplanten van bomen en hagen. Let wel op: in het burgerlijk wetboek is de minimale afstand vastgelegd van bomen en hagen tot de perceelsgrens.
• vellen van bomen is vrijgesteld indien:
  • de boom niet behoort tot een bos, de boom staat in woongebied, agrarisch gebied of industriegebied, de boom staat niet in woonparkgebied en de boom staat op maximaal 15 meter van de woning
• plaatsen van kleine constructies zoals brievenbus, barbecue, laadpalen voor elektrische wagens, speeltoestel of tuinornamenten is vrijgesteld van een bouwvergunning
• opslaan van materiaal met een maximum van 10m³, stallen van een kampeerwagen achter de woning (niet bewoond!), indien
  • het geen woonfunctie heeft,
  • het ligt binnen 30 meter van de woning,
  • en niet zichtbaar is vanaf de openbare weg.
• ondergrondse constructies zoals regenwaterput, brandstoftank, riolering… mogen niet gelegen zijn voor de rooilijn of in de achteruitbouwstrook en moeten op minder dan 30 meter van de woning liggen.

Voorwaarden voor vrijstelling bouwvergunning

De exacte voorwaarden om in aanmerking te komen voor een vrijstelling van een vergunning vind je terug op de website van het omgevingsloket. Let wel op: per verkaveling of per gebied kan je gemeente specifieke voorschriften opleggen. Informeer vooraf bij je gemeente welke stedenbouwkundige voorschriften je moet volgen.