Sneller minnelijke schikking voor kleine bouwovertreding

Voortaan zullen (ver)bouwers die een kleine bouwovertreding begaan er sneller vanaf komen met een minnelijke schikking. Hierdoor moeten ze zich niet voor een rechtbank verantwoorden. Voor zware of herhaalde bouwovertredingen blijft een minnelijke schikking onmogelijk.

Herstelwerken

Totnogtoe waren minnelijke schikkingen voor bouwovertredingen nauwelijks mogelijk, zodat de zaken veelal voor een rechtbank werden gebracht. De Vlaamse regering heeft nu een besluit van Open Vld-minister van Ruimtelijke Ordening Dirk Van Mechelen goedgekeurd dat de mogelijkheid tot een minnelijke schikking bij bouwovertredingen fors uitbreidt. Vanaf september dit jaar treedt dit besluit in werking.
Minnelijke schikkingen zijn in ons land mogelijk voor heel wat beperkte overtredingen, bijvoorbeeld op het verkeersreglement. De klassieke minnelijke schikking is de betaling van een bepaalde geldsom, maar bij bouwovertredingen zijn nu ook andere maatregelen mogelijk om de overtreding in der minne te regelen. Zo zal de overtreder aan de stedenbouwkundige inspecteur kunnen vragen om hem in staat te stellen, op basis van vrijwilligheid, de ruimtelijke ordening te herstellen. Dit kan enerzijds door een herstel in de oorspronkelijke staat of door een regularisatievergunning. Het kan anderzijds – en dit is nieuw - door bouw- of aanpassingswerken.
In dat geval blijft een (dure) rechtsgang de overtreder alleszins bespaard. Nu is het zo dat overtreders vaak meteen voor een rechtbank worden gebracht, waar ze veroordeeld worden tot én een boete, én een herstelmaatregel, en ze daar bovenop nog de gerechts- en advocatenkosten moeten betalen.

Zware overtredingen

“Dit decreet Ruimtelijke Ordening komt onder andere tegemoet aan een behoefte die al lang bestaat in Vlaanderen, namelijk de mogelijkheid voor een burger om zich na een beperkte overtreding op ruimtelijke ordening opnieuw in orde te stellen met de regelgeving”, aldus minister Van Mechelen. ”De minnelijke schikking is hier een degelijk instrument voor.”
Het decreet verruimt ook het toepassingsgebied en de reikwijdte van de minnelijke schikking. De minnelijke schikking is in de meeste gevallen mogelijk, behalve wanneer de houding van de overtreder onverzoenbaar is met een regeling in der minne. De regelgeving voorziet dat een schikking bijvoorbeeld niet mogelijk is bij zeer ernstige overtredingen zoals het verrichten van handelingen in strijd met een stakingsbevel of in strijd met de stedenbouwkundige voorschriften aangaande de voor het gebied toegelaten bestemmingen. Een minnelijke schikking is ook niet mogelijk in het geval van recidive of indien meer dan drie misdrijven vastgesteld worden.

Gerecht

Een minnelijke schikking wordt toegestaan door de stedenbouwkundige inspecteur, ook indien het misdrijf het voorwerp zou kunnen uitmaken van een ‘lokale’ herstelvordering. Het wordt met andere woorden een instrument waarbij de stedenbouwkundige inspecteur de overtreder in staat kan stellen om de goede ruimtelijke ordening snel en op vrijwillige basis te herstellen. De minnelijke schikking zal ook alleen mogelijk zijn na een akkoord van de procureur des Konings, zodat zowel de herstel- als strafvordering vervallen bij een minnelijke schikking. Indien het openbaar ministerie een minnelijke regeling weigert, wordt toch de gewone weg langs het gerecht bewandeld.