Mag ik zelf mijn bouwplan tekenen?

In principe moet iedereen – gaande van de Belgische staat, de provinciebesturen en de gemeenten over de openbare instellingen tot de particulieren – een beroep doen op een architect voor het opmaken van bouwplannen en de controle op de bouwwerken.

Maar België zou België niet zijn als er geen uitzonderingen mogelijk waren. Zo mogen ingenieurs met een specifieke opleiding een vraag bij hun provinciegouverneur indienen om zelf de plannen van hun woning te tekenen. Volgens de wet op de bescherming van de titel en het beroep van architect – art. 4 van de wet van 20 februari 1939 – kan de gouverneur deze machtiging alleen toestaan op voordracht van het College van Burgemeester en Schepenen van de gemeente waar de bouw- of verbouwingswerken worden uitgevoerd. De ingenieur moet dus heel concreet zijn aanvraag tot het schepencollege richten en niet aan de gouverneur.

Onderzoek

De aanvragen worden geval per geval onderzocht en beoordeeld. Hierbij wordt nagegaan of de aanvrager tijdens zijn studies voldoende kennis en bekwaamheid op het vlak van bouwtechniek en architectuur heeft opgedaan. Dit wil dus zeggen dat alleen architecten, burgerlijk ingenieurs-architecten (die niet ingeschreven zijn bij de Orde van Architecten) en industrieel ingenieurs bouwkunde ook daadwerkelijk een machtiging krijgen. Ze moeten deze functie niet beroepsmatig uit te oefenen, de titel dragen is voldoende om het plan van de eigen woning zelf te mogen tekenen. Met deze machtiging krijg je de toestemming om eenmalig zelf jouw bouwplannen uit te tekenen en te ondertekenen.
Overeenkomstig artikel 5 van de bovenvermelde wet kunnen ook architecten-ambtenaren een afwijking bekomen om zelf de plannen van hun persoonlijke woning op te kunnen stellen en te ondertekenen en om toezicht op deze bouwwerken uit te kunnen oefenen.

Tussenkomst architect niet altijd verplicht

We moeten echter wel een kanttekening maken. Niet voor alle bouw- en verbouwingswerken is de tussenkomst van een architect verplicht. Deze werken, handelingen en wijzigingen worden omschreven in het Besluit van de Vlaamse regering van 23 mei 2003. Belangrijk hierbij is dat deze ingrepen noch de oplossing van een constructieprobleem met zich meebrengen, noch de stabiliteit van een gebouw wijzigen.
Zo kunnen verbouwingswerken binnen een gebouw uitgevoerd worden zonder de medewerking van een architect, maar nooit verbouwingswerken (buiten) aan een gebouw.
Als de werken zich beperken tot het louter slopen of verwijderen van vrijstaande gebouwen en constructies, dan is de bijstand van een architect evenwel niet vereist (art. 1, 11° van het bovenvermelde Besluit).
Ook het bouwen van een tuinhuisje, een garage, een bergplaats, een carport, een veranda of een terras kan zonder hulp van een architect gebeuren onder meer op voorwaarde dat de maximumoppervlakte niet meer is dan 30m² per gebouw.

Meer concrete info vind je op www.ruimtelijkeordening.be