Hout door een ecologische bril bekeken

Hout staat volop in de belangstelling. Toch doen er over dit fraaie materiaal nog steeds hardnekkige vooroordelen de ronde. Hoog tijd dus om de puntjes op de i te zetten en hout eens van zijn ecologische kant te belichten.

Voor de diverse toepassingen van  hout in de bouw komen tientallen niet-schaarse houtsoorten, elk met een specifieke kleur en houttekening,  in aanmerking.
Naast de fraaie esthetische kenmerken die hout bezit, gooit dit natuurlijke materiaal ook ecologisch hoge ogen.
Een doeltreffend bosbeheer verzekert een constante nieuwe aangroei van bomen en een continue houtvoorraad.  Anno 2006 telt België zo’n 620.000 ha bos, in de Europese Unie is er ruim 113 miljoen ha bos aanwezig. Mede dankzij een verantwoord en duurzaam beheer groeit de bosoppervlakte in de EU jaarlijks met 510.000 ha.  De houtoogst bedraagt ongeveer 65% van de jaarlijkse aangroei in volume.

Houtoogst

Zonder bomen is er geen leven mogelijk. Het bos zorgt voor een leefbare omgeving en vormt tegelijk de basis van de oneindig hernieuwbare grondstof die hout is. De houtproductie begint in het bos. Wanneer de principes van duurzaam bosbeheer gehanteerd worden, is het oogsten van hout ecologisch verantwoord. Méér nog: de houtoogst vormt een essentieel onderdeel van de levenscyclus van het bos.
Door kaprijpe bomen deskundig en met de nodige zorg te oogsten en ze uit het bos te halen, krijgen andere bomen de kans om uit te groeien. Via natuurlijke uitzaaiing na het oogsten of via aanplanting vernieuwt het bos zich op een ecologisch verantwoorde manier.

Zuurstof

Hout komt tot stand door fotosynthese waarbij CO_² uit de lucht en water uit de bodem door middel van lichtenergie samengebracht worden. Deze fotosynthetische oorsprong maakt hout tot een unieke grondstof die bij haar synthese zuurstof vrijgeeft. Een 25 m hoge beuk bijvoorbeeld geeft dagelijks de hoeveelheid zuurstof vrij voor 3 personen.

Duurzaam

Bij de verwerking vergt hout aanzienlijk minder energie dan andere bouwmaterialen. Concreet: de productie van een houten balk vraagt 5 maal minder energie dan de productie van een betonbalk met vergelijkbare eigenschappen. Bovendien levert houtverwerking amper afval op.
Ook de lange levensduur van hout is een ecologische troef. Hout is een stevig materiaal met een lange levensduur en daarom minder snel aan vervanging toe. Op het einde van hun levensduur kunnen houten producten hergebruikt, gerecycleerd of als groene brandstof benut worden. Zelfs de kleinste houtspaanders kunnen aangewend worden voor de productie van bijvoorbeeld spaanplaat.
 

Broeikaseffect

Een ander milieuvriendelijk aspect van hout is dat het koolstofdioxide (CO_²) aan de atmosfeer onttrekt en zo rechtstreeks bijdraagt tot de vertraging van het broeikaseffect.  Hout is de enige grondstof die aanzienlijke hoeveelheden CO_² uit de lucht fixeert en zo de concentratie ervan vermindert. Zo slorpt 1 m³ hout 1,1 ton koolstofdioxide op en houdt het dit gedurende zijn volledige levensduur vast. In een woning waarin 20 m³ hout verwerkt is, betekent dit 20 ton opgeslagen CO_².
Daarnaast speelt het zogenaamde subsitutie-effect: kiezen voor de energievriendelijke(re) grondstof hout in plaats van voor andere bouwmaterialen levert voor het milieu nog eens een extra winst van 0,9 ton koolstofdioxide per m³ hout op.
In vergelijking met andere bouwmaterialen vermindert hout (door de koolstofdioxidefixatie plus het substitutie-effect) het CO_²-gehalte in de lucht bijgevolg met 2 ton CO_² per m³ hout.
Opdat hout deze milieurol zou kunnen (blijven) vervullen, is het van kapitaal belang dat de bossen deskundig beheerd worden. De fixatie van CO_² en de vrijgave van zuurstof vinden namelijk enkel plaats wanneer een bos hout produceert en dus ontgonnen wordt.
In een niet-beheerd bos verouderen de bomen, sterven ze af en ontbinden ter plaatse. Bij de ontbinding komt de opgenomen CO_² opnieuw vrij, zodat er van een positief milieueffect geen sprake is.

BELGIAN WOODFORUM verschaft gratis vakkundig advies over het gebruik van hout in de bouw. Zowel professionelen als consumenten kunnen op de kennis van BELGIAN WOODFORUM een beroep doen voor technische, praktische etc. informatie over hout en de diverse toepassingsmogelijkheden ervan.
Woodforum.be
hotline 02 219 28 32, elke werkdag tussen 10u en 12u.