Opstijgend vocht in huis

Hoe ontstaat opstijgend vocht?

• Nagenoeg al het metselwerk dat rechtstreeks in contact staat met de ondergrond is er gevoelig voor, omdat in de bouwblokken, bakstenen en zelfs de metselspecie ontelbare minuscule poriën aanwezig zijn. Aangezien de poriën zo klein en aaneengeschakeld zijn, ontstaat er een capillaire werking.
• Door de capillariteit oftewel de zuigende kracht van dunne kanaaltjes, die in de hand gewerkt wordt door het ontbreken van waterkerende lagen, trekt het vocht omhoog in de gevel. Die hoogte kan variëren van 20 cm tot 2 meter.
• Belangrijk is een goede diagnose te stellen (een natte muur is niet altijd hetzelfde als opstijgend vocht) en er iets aan te doen. Als je niets doet aan het vocht in huis, schaadt dit de gezondheid van jezelf en je woning. 

Wat is de oorzaak van opstijgend vocht?

• Het ontbreken, versleten zijn of de slechte plaatsing van de waterkerende laag.
• Pleisterwerk dat tot onder de waterkerende laag is geplaatst
• Een omgevingsaanleg of wandelpad dat boven de waterkerende laag is geplaatst

Wat doe je tegen opstijgend vocht?

Een nieuwe verflaag op vochtige muren of de vochtplekken verbergen achter nieuwe wanden is niet de juiste oplossing.

Bij het meest voorkomende probleem - het ontbreken of een foutieve plaatsing van de waterkerende laag - zijn er twee goede opties: onderkappen en injecteren.
 

Onderkappen van vocht

Vochtscherm

• Vlak boven het maaiveld wordt een vochtscherm (soepele folie of een halfstijf scherm) in de wanden aangebracht. De gevel wordt in stroken van 1 meter onderbroken en er wordt een waterkerende laag geplaatst.
• De barrière verhindert dat het grondwater kan optrekken.
• Om de draagkracht van de structuur niet in het gedrang te brengen, moet na het bijwerken van de eerste zones ruim 28 dagen worden gewacht vooraleer aan de volgende zones te beginnen. Dit karwei is tijdrovend, arbeidsintensief en niet zonder risico. Het brengt ook veel stof en hinder met zich mee. Best overlaten aan vakmensen.

Roestvast stalen golfplaten

• Roestvast stalen golfplaten worden in de muur geperst met een pneumatische trilvezel.
• Voor deze techniek als bij het vochtscherm moeten de muren aan beide zijden bereikbaar zijn. De technieken zijn dus enkel geschikt voor onbewoonde gebouwen. Dikke muren, spouwmuren of onstabiele muren komen sowieso niet aanmerking.
   

Injecteren

• Het vormen van een horizontale vochtbarrière door het inbrengen van een waterafstotend product. Dit gebeurt onder hoge druk.
• Wanneer een goed product wordt gebruikt, is injecteren even duurzaam als onderkappen. Frequent gebruikt vandaag zijn producten op basis van alkalische of fluosilicaten. De meest milieuvriendelijke en minst irriterende producten zijn deze op watergedragen basis.
• Is sneller en goedkoper dan onderkappen

1. Pleisterwerk afkappen tot enkele tientallen centimeters boven de door het vocht aangetaste zone.
2. Horizontaal gazenpatroon boren. Laat dit doen door een aannemer. Bespaar hem en jezelf tijd door hem te zeggen waar leidingen door de muur te lopen.
3. Injecteren
4. Gaten dichtsmeren
5. Opnieuw pleisteren 
   Muur eerst voldoende laten drogen
   De precieze droogtijd is afhankelijk van de steensoort en zijn porositeit, de muurdikte, de verluchting in de ruimte en de aanwezige vochthoeveelheid. Laat je informeren door aannemer.
   Voorbeeld: 40 cm dikke muur met een vochtgehalte van 10% tot op 1 m hoogte bevat ± 70 liter water per lopende meter. De verdamping kan 3 tot 12 duren. Te snel stukadoren kan nefast zijn: de zouten in het water zullen immers nog wegtrekken en kunnen lelijke sporen nalaten.

Andere technieken

• Andere technieken zijn: verdampingsbevorderende technieken, afscherming van het metselwerk boven het grondpeil, elektro-osmose, elektroforese of het elektromagnetisch systeem. Maar deze zijn meestal niet afdoende of worden in België niet toegepast.
• Wanneer aan de binnen- of buitenzijde van de woning hoger werd afgewerkt dan de waterkerende laag, dient aan dit probleem verholpen te worden.
• Werd er lager gepleisterd dan de waterkerende laag, dan dient het pleisterwerk tot op een correcte hoogte weggekapt te worden.

Nuttige tekst

Vocht: klein venijn met grote gevolgen