Zonnepanelen: van idee tot plaatsing
Zonnepanelen weken groene stroom op. Ze zijn dus ideaal om je eigen energie mee op te wekken. Met fotovoltaïsche zonnepanelen of pv-panelen kun je zonlicht omzetten in gelijkstroom. De groene stroomcertificaten die de Vlaamse overheid geeft, doen ook een extra duit in het zakje. Hoe begin je aan dit avontuur? Habitos.be zet alles over zonnepanelen op een rijtje.
Werking zonnepanelen
Allereerst is het belangrijk dat je weet hoe zonnepanelen werken. De fotovoltaïsche panelen of PV-panelen (van het Engelse photovoltaic) zetten de straling van het zonlicht om in gelijkstroom. Met een omvormer wordt deze gelijkstroom omgezet in wisselstroom, zodat je elektriciteit krijgt voor huishoudelijk gebruik. Zo’n zonnepaneel is opgebouwd uit zonnecellen, die een negatieve en een positieve lading bevatten. Het materiaal is halfgeleidend zodat het alleen goed geleidt wanneer er licht op valt. De energie van het invallende licht brengt dan een elektrische stroom op gang.
Groene stroom met zonnepanelen
Om voldoende energie te kunnen leveren, moet je de panelen optimaal naar de zon richten. Concreet betekent dit een oriëntatie tussen zuidoost en zuidwest en een hellingshoek tussen 30° en 60°. Omdat een PV-paneel met een oppervlakte van 1 m² iets meer dan 100 kWh op jaarbasis oplevert, heb je dus zo’n 35 à 40 m² aan panelen nodig om in het grootste deel van je eigen behoeften te voorzien. Op zonnige dagen zul je meer elektriciteit produceren dan je nodig hebt. Dat overschot geef je aan het net af en je teller draait dan terug. Voor alle geproduceerde stroom krijg je per 1 000 kWh groene stroom een groene stroomcertificaat. Wanneer je op donkere dagen zelf te weinig elektriciteit produceert, kun je zelf nog elektriciteit van het net gebruiken.
Goed om weten over zonnepanelen
Contacteer enkele bedrijven om een offerte te maken voor de installatie van zonnepanelen. Ze zullen doorgaans bij je thuis langs komen om een paar elementen te controleren:
- De dakhelling: deze moet in een hoek van 30 en 60° liggen voor een goed rendement
- De oriëntatie: de panelen moeten zuidoost tot zuidwest georiënteerd worden
- De dakconstructie: deze moet voldoende sterk zijn om het extra gewicht van de panelen te kunnen dragen
- Het huidige energieverbruik: dit is nodig om de omvang van de installatie te becijferen
Studie door installateur
Op basis van de verzamelde informatie over het elektriciteitsverbruik berekent de installateur een gepaste zonnepanelen installatie en maakt hierop een offerte. Als uitgangspunt voor de grootte van de installatie gaat hij uit van jouw dagverbruik en een deel van het nachtverbruik. Bij goed weer kan een deel van het nachtverbruik immers ook ‘gratis’ overdag gebeuren. De kans is zelfs groot dat je zo weinig verbruikt, dat je in een ander tarief valt en de elektriciteitsleverancier geen verschil meer maakt tussen dag- en nachttarief.
Watt piek
In een doorsnee gezin schommelt het verbruik rond de 3 500 kWh. In dat geval zal de installateur van zonnepanelen een installatie van 4 000 kWpiek voorstellen. Dit is het vermogen dat de zonnepanelen kunnen produceren bij een rendement van 100%. Maar in ons Belgische klimaat is dat niet realistisch en houden we rekening met een factor 0,85 om het reële rendement van de zonnepanelen te bepalen. De installatie van 4 000 kWpiek zal dan de nodige 3 500 kWh kunnen produceren op jaarbasis.
Zonnepanelen mooi?
Goed om weten is dat zonnepanelen niet enkel meer in een opbouwversie bestaan. Niet iedereen vindt dergelijke opbouwpanelen op het dak even mooi. Daarom bieden verschillende fabrikanten vandaag al oplossingen aan die in het dak geïntegreerd kunnen worden. De zonnepanelen volgen dan de lijn van de dakbedekking, of dit nu dakpannen of leien zijn.
Vergunning nodig voor zonnepanelen?
Voor zonnepanelen op je dak hoef je geen stedenbouwkundige vergunning meer aan te vragen, zonnepanelen zijn er namelijk van vrijgesteld. Tenminste als het gebouw waar je de zonnepanelen op wilt plaatsen, geen beschermd monument is, niet opgenomen is in de inventaris bouwkundig erfgoed, noch gelegen is in beschermde dorpsgezichten of landschappen. De vrijstelling van vergunning geldt ook enkel voor zonnepanelen die op daken komen van gebouwen die niet vallen onder speciale voorschriften van verkavelingsvergunningen, bpa's of ruimtelijke uitvoeringsplannen. Als je twijfelt, informeer dan zeker bij de dienst ruimtelijke ordening van je gemeente.
Prijzen zonnepanelen
De prijs van zonnepanelen? Recente offertes voor PV-panelen voor een gezinswoning komen uit op een prijs van ± 29 500* euro inclusief plaatsing en 6% BTW, voor een installatie van 34 m² en een jaarlijkse opbrengst van 4 148 kWh. Trek daar alle premies en subsidies van af – gemeente, fiscale voordelen gedurende 4 jaar, gezinsbondkorting – en je betaalt nog maar een prijs van 15 292* euro als netto investering. (*Deze prijzen voor zonnepanelen zijn richtprijzen - ze kunnen verschillen met de prijzen op de offertes die jij opvroeg.)
Terugverdientijd zonnepanelen
De jaarlijkse financiële voordelen zoals de elektriciteitsbesparing en de groene stroomcertificaten leveren je nog eens 2 000 euro op. Op die manier heb je je investering op 6 tot 8 jaar terugverdiend. Hou er wel rekening mee dat PV-panelen in de loop der jaren een deel van hun rendement zullen verliezen en maar pakweg 25 tot 30 jaar meegaan. Na 20 jaar is de opbrengst van de zonnepanelen misschien maar 80% meer in plaats van 100%. Ook de omvormer ga je in het slechtste geval na 10 jaar moeten vervangen. Bovendien vermindert de waarde van de groene stroomcertificaten stelselmatig. Wie twee jaar geleden in zonnepanelen investeerde, ontvangt meer voor zijn groenestroomcertificaten dan diegene die morgen pas zonnepanelen op zijn dak legt.
Plaatsing zonnepanelen
Eenmaal akkoord met de prijs van de zonnepanelen en het nagaan of je toch niet een vergunning nodig hebt, kun je de zonnepanelen laten plaatsen. Hou wel rekening met een eventuele wachttijd. Als het eenmaal zover is, komen er haken in het dak waarop de zonnepanelen worden bevestigd of worden de dakpannen vervangen door de pv-panelen. Verder is ook een aanpassing van de elektrische installatie nodig en plaatst de installateur de omvormer.
Meer weten over zonnepanelen?
PV-panelen of fotovoltaïsche zonnepanelen
Om zonne-energie om te zetten in elektriciteit heb je fotovoltaïsche zonnepanelen nodig.
- Zonnepanelen, van idee tot plaatsing
- Vergunning voor zonnepanelen en windmolen
- Misverstanden over warm water met zonne-energie
Zonneboiler of zonnecollectoren
Om zonne-energie om te zetten in warmte, voor je warm water, heb je zonnecollectoren of een zonneboiler nodig.