Aanbevolen partners

Logo Groupe Atlantic
Antargaz
bulex
Logo Bosch
Energie

Van koudebrug naar bouwknoop

Koudebruggen tellen mee in de berekening van het E-peil van je woning. Of beter: nog dit jaar zullen de bouwknopen ook een invloed hebben op het E-peil. Wat is een bouwknoop? En hoe kun je koudebruggen vermijden? We verklaren het een en ander.


Als je bouwt of verbouwt heb je vast al eens gehoord van een ‘koudebrug’. En iemand die last heeft van vocht of schimmels in huis weet ook waar we over praten. Een koudebrug in een gebouw is een plaats waar ongeoorloofde warmteverliezen optreden. Deze kunnen optreden daar waar bijvoorbeeld het buitenspouwblad – de buitenmuur - van een woning rechtstreeks in contact komt met het binnenspouwblad – de binnenmuur. Door de afkoeling van de plek op de binnenmuur waar de buitenmuur aan grenst en het contact met de warme binnenlucht ontstaat er condens, wat het risico op vochtplekken en schimmels vergroot. Tegelijk gaat langs deze zwakke plek veel warmte verloren.


Architect

Het is dus erg belangrijk dat je er bij het bouwen of verbouwen van je woning naar streeft zo min mogelijk koudebruggen te creëren. De architect is hierbij de eerste en erg belangrijke deskundige.
Omdat de term koudebrug een nogal negatieve bijklank heeft en je met voldoende aandacht voor een goede detaillering en correcte uitvoering koudebruggen kunt vermijden, spreken overheden en bouwtechnici liever van bouwknopen.
Dit begrip slaat op de plekken in de schil van een gebouw waar zich een mogelijk extra warmteverlies kan voordoen. We spreken daarom ook niet van ‘goede’ of ‘slechte’ bouwknopen. Er is wel een verschil tussen bouwknopen enerzijds en lineaire en puntvormige onderbrekingen eigen aan de constructie anderzijds.


Soorten bouwknopen

Lineaire bouwknopen of onderbrekingen eigen aan de constructie zijn bijvoorbeeld plekken waar twee scheidingsconstructies in de woning samenkomen, zoals muurisolatie en funderingsplaat, dakisolatie en muurisolatie, muurisolatie en het buitenschrijnwerk, daar waar de isolatielaag onderbroken of verminderd wordt door een regenpijp of een stalen profiel.
Puntbouwknopen zijn bijvoorbeeld de spouwankers of de afstandhouders tussen de glasplaten van de ramen, balken in contact met de buitenomgeving die de isolatielaag doorboren. Hier is de U-waarde van de scheidingsconstructie van belang.
Scheidingsconstructies van het verliesoppervlak zijn constructiedelen die de scheiding vormen tussen binnenomgeving enerzijds en de buitenomgeving, de grond, kruipruimte of onverwarmde kelders en aangrenzende onverwarmde ruimtes (zoals een garage, stal, niet-geïsoleerde berging…). Scheidingsconstructies die palen aan een ander beschermd volume (het huis van de buren) zijn geen scheidingsconstructies van het verliesoppervlak. Denk ook aan een gemene muur tussen twee huizen.


Wat is geen bouwknoop?

Er zijn bouwknopen die niet als dusdanig beschouwd worden omdat hun invloed op het warmteverlies beperkt is of omdat hun invloed al mee verrekend is in de energieprestaties van je woning. Toch mag je deze bouwknopen-die-geen-bouwknopen-zijn niet beschouwen als toegelaten omdat ze niet meetellen voor het K-peil. Voor de energiezuinigheid van de woning is het toch beter ook deze ‘toegelaten’ bouwknopen zo veel mogelijk te beperken.
Zijn geen bouwknoop (enkele voorbeelden):

- Houten stijlen en regels bij houtskeletwanden, kepers en gordingen bij dakspanten, …
- Aansluitingen tussen glasplaten, afstandshouders en raamprofielen bij buitenschrijnwerk, …
- Spouwankers en andere ankers of profielen van gevelsystemen
- Doorboringen voor ventilatiekanalen, rookkanalen, regenwaterafvoeren, leidingen, …
- Scheidingsconstructies in direct contact met de grond, zoals een binnenmuur op een vloerplaat boven volle grond, paalfunderingen onder een vloerplaat op volle grond, ..


Wat zijn EPB-aanvaarde bouwknopen?

EPB-aanvaarde bouwknopen zijn bouwknopen waarvan de detaillering geen aanleiding geeft tot ongeoorloofd warmteverlies. Eigenlijk zijn dit koudebrugarme bouwknopen, die wel kunnen in een gebouw en die weinig tot geen invloed hebben op het E-peil en op het K-peil. Om die te bepalen gelden specifieke berekeningswijzen, waar we in deze uiteenzetting niet op ingaan. Lees ook het document Koudebrug-IDEE (Tetraproject van het WTCB http://www.wtcb.be/homepage/index.cfm ) als je er meer over wilt weten.

Hoe worden bouwknopen mee verrekend in de EPB-verslaggeving?
De EPB-verslaggever kan de bouwknopen op drie manieren verrekenen bij het uittellen van het K-peil.

- Optie A is de gedetailleerde methode: de architect of EPB-verslaggever berekent alle lineaire en puntbouwknopen individueel.
- Optie B is de methode van de EPB-aanvaarde bouwknopen: de ontwerper of verslaggever kiest er voor het rekenwerk te beperken en alleen de niet-EPB-aanvaarde bouwknopen individueel te berekenen.
- Bij optie C wordt niets berekend en de ontwerper/verslaggever/bouwheer aanvaardt de forfaitaire toeslag.
Bij deze berekening zijn vooral de U-waarden (isolatiewaarden) van alle constructieonderdelen van belang, omdat die een invloed hebben op het uiteindelijke E-peil van de woning.

Het was de bedoeling om deze bouwknopen al vanaf 1 januari 2010 te laten meetellen. Omdat de berekeningsmethode nog niet op punt staat, is de invoering van deze regel voorlopig uitgesteld. De verplichting om de bouwknopen in rekening te brengen moet bovendien ook nog in het Belgisch Staatsblad worden gepubliceerd.


Bronnen: Hoe bouwknopen inrekenen, werkgroep PAThB2010, 17 februari 2010.
Meer info: Energiesparen.be 
 

Mis de laatste bouwnieuwtjes niet!

Ontvang onze wekelijkse updates vol nuttige tips over bouwen en verbouwen.

Wens je deze folder te lezen? Vul dan eenmalig je email adres in