Passief bouwen eindelijk volwassen
Architect Flip Blockx vertelt wat hij oppikte op PassiveHouse’10 - tijdens de lezingen en in de wandelgangen - over passief bouwen. Eén ding is duidelijk: wat tot enkele jaren geleden nog maar voor een select gezelschap was, breekt nu door naar het ruimere publiek. Je springt best nu op de trein of je loopt over enkele jaren hopeloos achter.
Gedaan met het eindeloos gepalaver over hoe snel een passiefgebouw zich terugverdient of niet. De afgelopen jaren waren er telkens wel meerdere lezingen over het onderwerp met zeer diverse uitkomsten afhankelijk van de gekozen parameters. Het passiefhuis hoeft zich echter niet meer te verdedigen. Tegen 2020, over slechts 10 jaar dus, mogen woningen ‘bijna’ geen energie meer verbruiken dus zorg je er best voor dat je zo weinig mogelijk energie nodig hebt. Je kan dit met ‘toestellen’ oplossen, maar die gaan niet zo lang mee. Of je kiest voor de duurzame variant: de passief woning. Het zal niet lang meer duren of Jan met de pet beseft dat zijn meest kostelijke belegging, de spreekwoordelijke baksteen in de maag, op enkele jaren verouderd is als hij nu niet kiest voor op zijn minst een passieve woning.
Politiek
De politicus, en misschien nog meer de gedreven ambtenaar heeft het al begrepen. In Antwerpen enkel nog passiefscholen. In Brussel vanaf nu alle nieuwe openbare gebouwen passief en vanaf 2015 alle gebouwen tout court. Vlaanderen werkt momenteel aan de timing om de huidige EPB-regelgeving te verstrengen en de aanpak hiervan. Er is geen weg terug en Europa zal op onze vingers kijken.
Certificatie
Tot voor kort kon de certificatie van een passiefwoning enkel via een berekening met de PHPP-software (Passief Huis Project Pakket) en een goedkeuring van het Passiefhuis Platform. Nu kan dit ook met de EPB-software. De diehards zijn daar niet zo gelukkig mee, en niet geheel onterecht. De EPB-software zou de energievraag minder correct beoordelen dan de PHPP-software. Mee eens, maar om een snelle, ruime integratie in de markt van zeer energiezuinige gebouwen mogelijk te maken, zal het mij worst wezen of het EPB-passiefhuis in PHPP 17kWh/m²j becijfert in plaats van 15kWh/m²j. De verfijning van de EPB-software om meer waarheidsgetrouw de energiehuishouding weer te geven zal wel volgen. Moet volgen, want we hebben een betrouwbaar ontwerpinstrument nodig.
Massief of houtskelet
Wienerberger, onze grootste baksteen- en snelbouwfabrikant, heeft er heel wat communicatie- (en onderzoeks-!)middelen voor over om het massiefpassief gebouw te promoten als de best mogelijke variant. Het is maar een illustratie van hoe grote bedrijven zich klaar maken voor de wijzigende bouwsystemen. De houtskeletbouwers houden dan best volgend citaat van Gandhi voor ogen, aangehaald door de moderator Nic Balthazar op het Passive Housesymposium (toen wel van toepassing op het passiefhuis in het algemeen): “Als je met iets nieuws en innovatiefs komt, word je eerst genegeerd, dan wordt er met je gelachen, uiteindelijk wordt er tegen je gestreden en weet je dat je gewonnen hebt.”
Einde van het passief gebouw
De doorbraak van het passiefbouwen begint nog maar of het einde is al weer in zicht. Het passief verhaal is maar een tussenstop om tot nulenergiegebouwen te komen. Gebouwen die bijna alle energie die ze nodig hebben zelf maken uit hernieuwbare bronnen. Nieuw voor u? Er bestaan al subsidies voor. Helaas is het nulenergiegebouw nog niet te certifiëren, maar daar komt binnen een maand verandering in. Het Koninklijk Besluit, met de opsomming van welke technieken in aanmerking komen om met hernieuwbare energie het verbruik van het gebouw te compenseren, zou bijna klaar zijn.
De architect
Tot slot nog een woordje voor mijn collega’s: Confraters, er is heel wat bij te scholen als u zich nog niet in de materie hebt ondergedompeld. Het zal snel gaan. Er zijn heel wat technische oplossingen. Met veel isolatie valt er veel energie te besparen, maar door veel te experimenteren en te rekenen zal u merken dat de grootste energiebesparing wel eens te halen is in het ontwerp zelf.
Auteur: architect Flip Blockx - Holistic Architecture 50 | 5 – september 2010
Meer info: Passiefhuis Platform