Aanbevolen partners

kommerling logo
Wat is duurzaam bouwen

Gebruik de zon

Duurzame bouwtechnieken winnen almaar aan belang, en de overheden zijn met hun recente bouwprojecten hierin vaak een voortrekker. Samen met het Steunpunt Dubolimburg namen we de bouw van een duurzaam buurthuis onder de loep, en gingen we onder het mom van 'Leren van de groten' op zoek naar tips die ook voor de consumentenbouw bruikbaar zijn.

 

Duurzaam buurthuis

De Limburgse gemeente Diepenbeek bouwt vanaf 2010 een nieuw, duurzaam buurthuis met polyvalente zaal in de wijk Rozendaal. Het ontwerp van architect Vandebriel uit Diepenbeek werd door Steunpunt Dubolimburg geadviseerd wat betreft duurzaamheid en toegankelijkheid. Zij hadden speciale aandachtspunten voor zonoriëntatie en koeling, aangepaste verlichting en akoestische isolatie. Drie topics die ook in particuliere woningbouw erg belangrijk zijn.


Gebruik de zon

Een buurthuis heeft nood aan veel daglicht in de verschillende lokalen, en daarom werd in het ontwerp rekening gehouden met grote glaspartijen. Ze geven uit op het noorden, en die oriëntatie is cruciaal. In utiliteitsbouw (bedrijven of administratieve centra) is de warmtebehoefte relatief laag omdat er meestal veel apparaten werken (computers, printers, faxen, enz) die al veel warmte vrijgeven in de lokalen. Dat geldt ook voor lokalen waar veel activiteiten zullen plaatsvinden zoals vergaderlokalen en polyvalente ruimtes. Er is dus eerder nood aan koeling dan aan verwarming, en veel zonnewarmtewinst (door glasgevels die uitgeven op het zuiden) leidt in zo’n geval tot een toename van het aantal koeluren en dus hogere uitgaven voor ventilatie en koeling/airconditioning. De oriëntatie op het noorden heeft nog een ander voordeel: verblinding door de zon (op computer- of tv-schermen) wordt op deze manier vermeden.


Thuis

Woningen hebben doorgaans minder grote interne warmtelasten. Hier is het net wel aangewezen relatief meer glasoppervlakte op het zuiden te plaatsen. Zo zal in de winter via ramen op het zuiden bijna dubbel zoveel zonne-energie naar binnenkomen als via ramen op het noorden, oosten of westen. Een relatief grote opbrengst van zonnewarmtewinst is in de winter te bereiken als op de zuidgevels goed isolerende glassoorten (HR+ en HR++) worden toegepast. Je kunt ook de natuur er voor laten helpen zorgen dat je huis een goede temperatuur kent. Je kan bomen voor de zuidgevel in de zomer gebruiken als schaduwmakers (en dus koelers). En als in de winter de bladeren vallen, krijg je toch veel licht en dus warmte binnen. Mooi én natuurlijk!


Aangepaste verlichting

Voldoende licht in lokalen: het is een van de belangrijkste aandachtsfactoren in duurzame gebouwen. Wanneer er minder licht nodig is, bijvoorbeeld in de polyvalente ruimte op momenten dat er projecties worden getoond of films geprojecteerd, gebruik je best geen dimmer. Een dimmer zorgt er immers wel voor dat het niveau van verlichting vermindert, maar het verbruik volgt niet evenredig. Met andere woorden: je verbruikt en verkwist meer dan je denkt. In Rozendaal is het verlichtingsplan zodanig ontworpen dat een deel van de verlichting (bijvoorbeeld de helft) in werking kan worden gesteld, terwijl de andere helft simpelweg niet werkt. Nog gebruikt in Rozendaal: aanwezigheidsdetectie in toiletten, technische ruimte en bergingen. Zo heb je verlichting ‘op aanvraag’ en blijven lichten niet nodeloos branden


Thuis

Denk bij een woning ook aan energiezuinige buitenverlichting voor het verlichten van tuin en dergelijke. Ook in een woning gebruik je best geen dimmer, maar kies je voor een systeem waarbij lampen in dezelfde ruimte apart kunnen worden in- en uitgeschakeld.


Akoestische isolatie

Voorbijrazende auto’s. Tikkende verwarmingsbuizen. Harde muziek. Voetstappen. Geluiden in gebouwen kunnen echte stoorzenders zijn, en daarom wordt in Rozendaal gekozen voor een ‘geluidsplan’ dat vergaderlokalen afschermt van de hinderlijke geluiden uit de aangelegen inkom en vestiaire. Dat gebeurt via luchtgeluidisolatie: boven het plafond wordt een isolatielaag aangebracht en worden afvoerleidingen niet ingewerkt in de muur.

Voor het beperken van de nagalmtijd in de grotere ruimtes zoals bijvoorbeeld de polyvalente ruimte worden extra akoestische plafonds, vast tapijt, gordijnen en met stof bekleed meubilair toegepast om de nodige hoeveelheid geluidabsorptie te bereiken.


Thuis

Zorg in een woning ook voor een goede akoestische isolatie. Vermijd ingewerkte sanitaire leidingen in gemene muren tussen 2 woningen: het uitfrezen van de muur om leiding in te leggen zorgt voor lawaai van jezelf en je buren. Geef warmtevoerende leidingen (van bijvoorbeeld centrale verwarming) voldoende ruimte zodat ze vrij kunnen uitzetten; als je dat niet doet gaan ze ‘kloppen’. Beperk de stromingssnelheid in de leidingen om lawaai tegen te gaan. Gebruik dus best leidingen met een grotere diameter. Verticale buizen worden het best in afsluitbare schachten en dienstlokalen gegroepeerd. Op die manier worden ze uit verblijfsruimten geweerd, en is het huis op zichzelf een buffer voor lawaai. Zorg in woningen ook voor voldoende geluidabsorptie om nagalm te vermijden. Dat doe je door gordijnen, tapijt, met stof bekleed meubilair,… in je woning te gebruiken.

 

Meer info: Steunpunt DuboLimburg, tel. 011/51.70.57

Mis de laatste bouwnieuwtjes niet!

Ontvang onze wekelijkse updates vol nuttige tips over bouwen en verbouwen.

Wens je deze folder te lezen? Vul dan eenmalig je email adres in