De zin of onzin van een beregeningsinstallatie in de tuin
-
Zelfs nu de herfst weer in het land is, worden vele tuinen nog altijd dagelijks besproeid met een beregeningsinstallatie. Maar is de sop van dat vele sproeien wel de kool in de tuin waard? Onze expert-tuinarchitect legt uit dat de samenstelling en toestand van de bodem zeker even belangrijk is, en dat er veel kwaliteitsverschil is in zulke installaties.
Beregeningsinstallatie
Je kunt ze horen, in rustige woonwijken. Als de zon even schijnt, en de temperatuur stijgt een paar graden. Fijn gesis, of een beetje schokkend. Dit zijn dan de oudste modellen van sproeiers, waar een plaatje met een veer de constante waterstraal onderbreekt en zo het bekende “tchie-tchie-tchie” geluidje maakt. Geluiden van sprinklers hoor je almaar vaker, omdat bij de aanleg van de tuin tegenwoordig ook vaker een budget wordt vrijgemaakt voor een beregeningsinstallatie.
Velen zien het als overbodige luxe terwijl menig tuinliefhebber niet zonder kan. Maar hoe zit dat dan? Is je tuin minder mooi zonder beregening? Gaan al je planten dood als je geen installatie voorziet?
Het antwoord ligt bij het begin. Bij het begin van je tuinverhaal.
En dan kijk je eerst naar de grondsoort. Op welk grondsoort staat je tuin?
Grondsoort
Je zou toch beter eerst goed nadenken vooraleer je aan een beregeningsinstallatie denkt, als bijvoorbeeld je tuin op leem- of kleigrond staat.
Deze grondsoorten zijn van nature in staat om water langere tijd vast te houden, zodat de plantenwortels ook bij langere droogte toch aan voldoende water geraken.
Als je tuin op droge zandgrond staat, en je toch planten in je tuin wilt die wel wat vocht nodig hebben, kan een installatie een aanrader zijn. Maar vergeet niet dat je droge zandgrond kunt verrijken met compost, en dat er kunstmatige producten zijn die je in de grond kan mengen om zo meer water vast te houden.
Ook iemand die de natuur graag zijn gang laat gaan, en niet verveeld wordt door de gedachte dat het gras bij lange droogte minder groen ziet, kan zich de kosten van zo’n installatie besparen.
Tuinplan
Wie echter houdt van het frisse groen van een mooi gazon, en van de frisse kleurschakeringen van een weelderige plantengroei, kan de investering toch overwegen.
Denk er wel aan dat niet elke installatie een goede installatie is, en dat het hele beregeningsgebeuren toch complexer is dan je zou denken. Klachten kan je makkelijk opsplitsen in twee rubrieken: de ene helft komt voort uit slecht werkende installaties, en de andere uit slecht gebruik.
Het is daarom zeer belangrijk om het uittekenen van de installatie samen te laten gaan met het tuinontwerp. Of ermee te beginnen als je tuinontwerp helemaal klaar is. Want je kunt pas een goed beregeningsplan maken als je weet waar welke planten komen. Te vaak werkt men andersom. Dan worden er enkel hoofdbuizen ingegraven, met wat aftakkingen voor sproeiers. Als deze dan werken, wordt de hele oppervlakte nat . Maar als je dan bijvoorbeeld een boom voor zo’n sproeier plant, of verderop een haag, ontstaan er stroken waar geen water komt. Dan al kan je spreken over een slechte installatie.
Vaak is de verleiding groot, omdat deze sobere installaties natuurlijk goedkoper zijn. Laat je hiertoe nooit verleiden, want dit goedkoop wordt gegarandeerd duurkoop, en blijft een bron van ergernis.
Installaties moeten dus beredeneerd worden geplaatst. Zorgen dat het water overal komt waar jij dat graag hebt, en waar de plant het nodig heeft. Paden kunnen gevrijwaard blijven, terrassen, ramen en deuren droog.
Slecht gebruik
De tweede rubriek klachten zijn gevolg van slecht gebruik, van te veel of te weinig water. Enorm veel tuinen krijgen veel te veel water. Vaak nefast voor de grondstructuur, die dan helemaal dichtslibt. In feite zou je toch wel wat groene vingers moeten bezitten, om met een doorsnee beregeningsinstallatie te kunnen omgaan. Je moet verstand hebben van de waterhoeveelheid die nodig is. Het addertje onder het gras zit hier vaak in het besturingssysteem. Hoe vaak wordt niet gezegd dat de beregening computergestuurd is. Dat is mooi, maar ook hier is goedkoop duurkoop… De besturingscomputer moet kunnen registreren wanneer en hoeveel water er nodig is, anders loopt het alsnog fout. Bij de doorsnee toestellen kun je verschillende circuits zodanig programmeren dat ze op een bepaald tijdstip beginnen water geven, en dit zolang als je op voorhand aangegeven hebt. Maar ze houden er natuurlijk geen rekening mee of het nu buiten regent, of er een hittegolf heerst. Duurdere installaties maken gebruik van vochtmeters, en kunnen zo beter afgesteld worden.
Je zou het simpel kunnen stellen: als je plantenverstand danig ontwikkeld is, en je hebt een goed idee over het water geven, dan kan een simpele installatie jou goed helpen. Jij doet dan het denkwerk, en de installatie geeft water als jij dat aangeeft.
Géén groene vingers maar toch goed water geven? Dan kom je bij de meer gesofistikeerde besturingssystemen.
Auteur: Luk Dirkx - Tuinen Luk Dirkx - september 2009
Identikit tuinarchitect Luk Dirkx
Luk Dirkx ontwerpt al meer dan 25 jaar tuinen. Dat biedt hem een groot pakket een theoretische en praktische kennis. Ervaring die hij graag met ons deelt in een reeks zinvolle tuintips.