Hoe groen kan een woning zijn?
Je woning kan letterlijk en figuurlijk 'groen' zijn. Neem bijvoorbeeld een groengevel binnen of buiten. Die is niet alleen esthetisch, maar heeft ook een duurzame - en dus groene - functie. Vanuit het motto groene opportuniteiten op Batibouw 2012 gaan we na hoe groen je de woning nog kunt maken.
Een tuin op je dak
Je merkt het dan wel niet altijd, maar met een groendak heb je een tuin op je dak. Een groendak heeft tal van voordelen: het verhoogt de levensduur van het dak, de thermische isolatiewaarde en het buffert regenwater. Je hebt de keuze uit twee soorten groendaken. Een intensief groendak is een combinatie van terras en paden en groenzones en kun je dus bewandelen. Op dit type daktuinen worden planten en struiken met een horizontale wortelgroei aangeplant. Op een extensief groendak zie je alleen maar groen. De aanplanting gebeurt hier met sedumplanten. Voordelig aan dit dak is dat je het maar eenmaal per jaar moet onderhouden. Een semi-intensief groendak bestaat ook: deze vergen niet al te veel onderhoud, bijvoorbeelden zijn bloemen- of lavendelweides.
Groengevel
Dankzij de Franse botanicus Patrick Blanc is de groengevel meer dan een muur met klimop. Niet alleen is een groengevel nuttig, ook biedt die architecturaal en esthetisch mogelijkheden. Bij een grondgebonden systeem maakt de plant zijn worteling in de volle grond naast de gevel. Via een klimhulp groeit de begroeiing naar boven toe. Bij een niet-grondgebonden systeem wortelen de planten boven de grond. Dat kunnen hangplanten zijn of systemen met voorgekweekte planten. Een groengevel is alleen aan te raden bij muren zonder spouw, omdat de gevel anders niet kan uitdrogen. Uiteraard worden alleen planten gebruikt die vriestemperatuur aan kunnen.
Enkele voordelen van een groengevel op een rij:
• Groen schenkt rust
• Esthetisch mooi, zeker met een kleurrijke gevel
• Filtert grote hoeveelheden fijn stof en helpen lawaai dempen
• Biedt biodiversiteit
• Gevelplanten fungeren als regenmantel.
• Kan een aangename geur verspreiden, afhankelijk van de plantenkeuze
Binnengroengevel
Een binnengroengevel lijkt misschien wel te groots voor een particuliere ruimte, maar het is wel degelijk mogelijk. De gehele ruimte kan bekleed worden, of een deel ervan. Binnen moet wel op de verlichting gelet worden. Naast het esthetisch en rustgevend aspect is het voordeel dat het binnenklimaat wordt verbeterd door meer afgifte van zuurstof. Daarnaast heeft het een absorberend effect wat de akoestiek in de ruimte ook weer ten goede komt. Zelfs met weinig ruimte kan het maximale groen in huis gehaald worden. Vind je een hele binnengevel groen wat veel, dan kun je nog altijd voor losse planten opteren.
Planten in de woning
Planten filteren deels de vervuilde lucht, ook in een woning. Azalea's, scindapsis en dieffenbachia's nemen gassen op zoals formaldehyde die terug te vinden zijn in isolatiemateriaal, plafondtegels, spaanplaat, vloerbedekkingslijm en sigarettenrook), maar ook gassen zoals benzeen (voorkomend in schoonmaakproduct en tabaksrook en trichloorethyleen (een stof die voorkomt in spuitlijm en waarvan men denkt dat ze leverkanker veroorzaakt). Hoe dan ook mag je er wel van uitgaan dat planten de bloeddruk en het stressniveau doen dalen, ze zorgen nu eenmaal voor een aangename decoratie in huis. Planten die goed luchtzuiverend scoren zijn onder meer drakenbloemboom, azalea’s, klimop, aloë vera en de rubberplant of ficus.
Milieuvriendelijke verf
Wil je je interieur een nieuwe likje verf geven? Weet dan dat dit ook milieuvriendelijk kan. Solventverven zijn dan uit den boze. De meest milieuvriendelijke verven zijn natuurverven, geproduceerd op basis van natuurlijke grondstoffen. Milieuvriendelijkheid bij uitstek levert een natuurverf in poedervorm op, die bevat geen bewaarmiddelen. Ook ecologisch verantwoord zijn de verven op waterbasis waarvoor je bij het schoonmaken geen white spirit nodig hebt. Ben je geïnteresseerd in de kleur groen? Weet dan dat groen rust brengt in een werkkamer en evenwicht als je vermeid of gestresseerd bent. In een zachte nuance kan groen op elke muur. Bij Boss Paints noteren ze dat 80 à 85 procent van de verkochte verven watergedragen zijn. Natuurverven maken 5 procent van de markt uit maar vind je nog niet in elke doe-het-zelf-zaak terug.
Welk hout is het groenst?
Ecologie troef wanneer je hout gebruikt. Hout vormt een essentieel onderdeel van de levenscyclus van het bos, heeft een lange levensduur en is zo minder snel aan vervanging toe. Voor elke toepassing – gevelbekleding, terras, houtskeletbouw – komen er tientallen ruim voorradige houtsoorten in aanmerking. De meeste buitentoepassingen moeten tegen een stoot kunnen, de duurzaamheidsklasse moet dus navenant zijn. Klasse I staat voor zeer duurzaam hout, klasse V voor niet-duurzaam hout.
Welke houtsoort nu het ‘groenst’ is, is moeilijk te zeggen. Verschillende aspecten spelen een rol: de levensduur van het hout die verband houdt met de keuze van een geschikte houtsoort, de CO2-opslag die nauw samenhangt met de doeltreffendheid van het bosbeheer dat al dan niet legaal of qua duurzaamheid gecertificeerd kan zijn, de ‘grijze’ energie (energie nodig voor productie, verwerking, transport en recyclage), de milieuvriendelijkheid van de behandeling en afwerking, etc.
Wat we wél kunnen is op basis van geïntegreerde LCA-studies (volledige cradle-to-grave benadering) concluderen dat hout afkomstig van duurzaam beheerde bossen hét ecologisch materiaal bij uitstek is.
Nog niet overtuigd om je steentje bij te dragen? Onthoud dan dat uit Amerikaans onderzoek blijkt dat staal 26 procent meer bijdraagt aan de opwarming van de aarde ten opzichte van hout, beton zelfs 31 procent. Wat hout extra groen maakt, is dat er zich nieuwe milieuvriendelijke behandelingstechnieken zoals hittebehandeling, acetylering en furfurylering worden toegepast.
Luchtzuiverende materialen
Luchtzuiverende materialen in of aan je woning gebruiken, zijn ook ‘groen’.
Luchtzuiverend gipskarton
Luchtzuiverend gipskarton is van belang wanneer in een grondig geïsoleerde woning de schadelijke stoffen uit bouwmaterialen, meubilair en schoonmaakproducten zich opstapelen. De activ air-pleister van Gyproc neutraliseert de meest schadelijke stoffen, de aldehyden die dan worden omgezet in een stof die de kwaliteit van de binnenlucht verbeterd.
Luchtzuiverende dakpannen
Ook op het dak kan je luchtzuiverend te werk gaan. Dakpannenproduct Monier bouwt daken met luchtzuiverende dakpan Auranox. De betondakpan is voorzien van titaandioxide, wat de stikstofoxide uit de lucht in de onmiddellijke omgeving van het dak omzet in nitraat.
Luchtzuiverende verf
Schilderen met luchtzuiverende verf is ook mogelijk. Sikkens Alpha Aeroxane is een innovatief verfsysteem dat nitrieten en andere schadelijke stoffen afbreekt en zo de luchtkwaliteit verbetert.
Luchtzuiverende beton en bakstenen
Cementgebonden materialen kunnen een fotokatalytische werking vertonen als er titaniumoxide wordt aan toegevoegd. De titaniumoxide zet schadelijke stikstofdioxide om in onschadelijk nitraat. Tijdens een regenbui wordt het gevormde nitraat van de gevels afgespoeld.
Voordelen van eco-housing
Co-housing kenden we al: een groep mensen die samen in een woonproject stapt. Met deze trend is ook de stap naar eco-housing gezet waar ecologie naast ook economie en decmoratie van belang zijn. Enkele voordelen op een rij: Samen bouwen heeft ook een mogelijkheid om zeer compact te bouwen, wat een besparing geeft op de bouwkosten en ook een besparing in de energiekosten. De wasmachine kan gemeenschappelijk gebruikt worden. De elektriciteitsopwekking met een WKK is rendabel als we het met woninggroepen organiseren. De afvalwaterzuivering in groep kost slechts een fractie van een individuele installatie.
Groentjes uit eigen hof
Heb je ruimte over in je tuin en heb je groene vingers, dan is een groentetuin beslist wat voor jou. Je hoeft niet met de wagen naar de supermarkt om er de zogenaamde CO2-groentjes te gaan kopen, want je kan gewoon je tuin inwandelen voor je groenten. Een gezonde oogst ligt bij een goede oriëntatie van de tuin. Wees niet ontgoocheld bij een eerste mislukking. Ook hier geldt: uit je fouten leer je.
Auteur: Kelly Cuypers - januari 2012