Aanbevolen partners

Logo AVEVE
Tuinafsluitingen

Het afbakenen van de tuin: natuurlijk of niet?

Het plaatsen van een omheining is nagenoeg het eerste wat je in de tuin van een nieuwe woning doet. We bakenen liefst zo snel mogelijk ons eigen lapje tuin’ af. De manieren waarop dit kan, zijn talrijk. Tuinarchitect Piet Rietveld - verbonden aan Tuinarchitecten Reynders – maakt ons wegwijs in de verschillende alternatieven.
Het afsluiten van onze tuin is een erfenis die we meekregen van onze voorouders leert ons Piet Rietveld. “De afsluiting lag aan de grondslag van wat wij nu als tuin beschouwen. Het begrip ‘tuin’ dankt immers zijn naam aan de verwijzing die onze voorouders gaven aan de omheining of afrastering rond hun verblijfplaats. Die afrastering was nodig om zich te beschermen tegen wilde dieren en hun gewassen veilig te kunnen kweken zonder dat ze werden vernield of opgegeten. In het Oud-engels wordt deze afrastering ‘town’ genoemd, in het Duits ‘Zaun’. Vandaar dat we nu in onze contreien over de tuin praten.”

De afrastering evolueerde overal op een andere manier. In Engeland werden het de befaamde stone walls in het landschap, hier bij ons werd het een vlechtwerk uit natuurlijke paaltjes of zelfs een gracht.

Perceelsscheiding

In de 21ste eeuw geven we voor de afscheiding van de zijgrenzen de voorkeur aan een groenblijvende omheining. Piet Rietveld: “Toch is er nu ook nog een evolutie. Enkele jaren geleden zag je veel houten schermen. Ze waren gemakkelijk te plaatsen en bieden snel de gewenste privacy. Nu verdwijnen ze meer en meer naar het achterplan ten voordele van de meer duurzamere, betonnen varianten.

Een andere populaire oplossing voor de zijgrenzen is de gevlochten draad met groenbeplanting – heel vaak klimop. Deze groenblijvende draadbegroeiing heeft weinig plaats nodig: 20 cm volstaat al. Klimop vraagt ook niet meer dan een tweejaarlijkse snoeibeurt.

Meeneemhagen

Voor wie geen geduld heeft om de klimop te laten groeien, zijn er ook plastic strips om de gevlochten draad ondoorzichtig te maken. Deze strips vragen bovendien geen onderhoud. Alleen ze zijn in heel wat steden en gemeenten verboden. Een innovatie op dit vlak zijn de meeneemhagen. De hagen zijn volgroeid en worden verkocht in stroken van 1 meter. Je plaatst deze stroken tegen elkaar en krijgt zo onmiddellijk een kant-en-klare haag.”
Besturen leggen overigens wel eens vaker in de bouwvoorschriften een groenblijvende haag op als perceelsscheiding.
Voor wie kiest voor een volledig natuurlijke omheining zijn Cupressocyparis leylandii een aanrader. Dit is een van de weinige naaldhoudende planten die op lange termijn ook binnenin groen blijven. Coniferen bijvoorbeeld worden na verloop van tijd bruin wat het moeilijk maakt ze grondig te snoeien.

Vlechtwerk

“Afhankelijk van de woonstijl kan ook vlechtwerk in hout een alternatief zijn. Dit is een ecologische oplossing die zie echter enkel goed leent voor grote percelen omdat je er geen strakke gehelen mee kan vormen. Het principe is eenvoudig. Om de halve meter wordt een palen geplaatst en hiertussen worden wilgentenen of sprokkelhout gevlochten. Het gebeurt wel eens dat delen van de takken herleven, wat een mooi beeld kan creëren.

Voor de kleinere tuin kan metaalvlechtwerk gevuld met organisch materiaal (dennenschors) of granulaat een boeiend en uniek alternatief zijn voor dit vlechtwerk,” tipt Piet Rietveld.

Gemetselde muren tot slot worden slechts zelden gebruikt op de perceelsgrenzen. Eenvoudigweg omdat de muren stedenbouwkundig vaak op minimaal 2 meter van de perceelsgrens dienen te staan. De uitzondering op de regel is de gemeenschappelijk muur, maar in dat geval is wel de toestemming van de buren nodig.

Voortuin

De voortuin vraagt om een heel andere aanpak ten opzichte van de zijgrenzen. Hier speelt enerzijds de voorkeur van de eigenaar voor een gesloten of transparante omheining. Mag je huis opvallen of leef je liever teruggetrokken. Anderzijds spelen de elementen in de woning ook mee. Wanneer de woning bijvoorbeeld uit een zandkleurige gevel bestaat met een motief in de voordeur, dan kunnen die aspecten herhaald worden in het hekwerk.

Rooilijn

Piet Rietveld: “Een gouden raad wanneer je een afsluiting of beplanting in de voortuin toepast, is deze op de rooilijn te plaatsen en niet pal tegen het voet- of fietspad. Dan loop je het risico dat de omheining wordt afgebroken bij werken.
Een poort plaats je best nog verder naar achter. 5 meter van de openbare weg is een goede richtlijn. Op die manier kan je veilig de oprit oprijden wanneer de poort dicht is zonder andere weggebruikers te hinderen. Ook wanneer de poort geautomatiseerd is, blijft dit een zinvolle afstand. Stel dat de poort defect is en ook bezoekers krijgen nog de kans om veilig van de weg af te gaan en zich aan te melden via de parlo- of videofoon.”

Een natuurlijke afsluiting in de voortuin kan zowel met wintergroene als met een bladverliezen haag. Beide alternatieven worden tegenwoordig al wel eens gecombineerd. Bijvoorbeeld een hoge wintergroene haag met daarvoor de één meter hoge bladverliezende haag. Op die manier kan je een hoge haag creëren zonder dat deze massief overkomt.

Doorzichtige beplanting

Het materiaal dat gebruikt werd op de zijdelingse perceelsgrenzen kan ook naar de voortuin worden doorgetrokken. Belangrijk om te weten is dat sommige gemeentes eisen dat de beplanting in de voortuin voor tot 70% doorzichtig moet zijn. Een laatste alternatief voor de voortuin is een wand van metalen palen of takken die op zo’n afstand worden geplaatst dat er niemand tussendoor kan, maar dat je er vanuit bepaalde hoeken wel nog tussendoor kan kijken.

Bevraag je bij de gemeente

Voor heel wat mensen speelt vaak de vraag wat mag en wat niet? De beste oplossing is langs de dienst ruimtelijke ordening van de gemeente te gaan en informatie in te winnen omtrent de bouwvoorschriften. Het zou spijtig zijn wanneer je na de plaatsing van de omheining een bezoek krijgt van de wijkagent met het vriendelijke doch dwingende verzoek alles weer af te breken.

Mis de laatste bouwnieuwtjes niet!

Ontvang onze wekelijkse updates vol nuttige tips over bouwen en verbouwen.

Wens je deze folder te lezen? Vul dan eenmalig je email adres in