Waarop letten bij het betalen van een voorschot?

Bij de ondertekening van een verkoopovereenkomst van een onroerend goed vraagt de verkoper meestal een aanbetaling of voorschot van doorgaans 10 % van de prijs. Waarop moet je letten als je een aanbetaling doet? Hier volgen enkele tips.

Betaal liefst een “waarborg” in plaats van een “voorschot”

Het verschil tussen beide begrippen is dat een waarborg een som is die je als koper betaalt tot zekerheid van de uitvoering van je verbintenissen (zijnde de betaling van de prijs en de aankoopkosten), en die dus in je vermogen blijft tot aan de authentieke akte, terwijl een voorschot onmiddellijk toekomt aan de verkoper. Dit heeft tot gevolg dat je met een waarborg als koper veel meer veiligheid inbouwt voor het geval dat het moest mis gaan. Bijvoorbeeld wanneer moest blijken dat de prijs onvoldoende is om alle schulden (hypotheken, fiscale & sociale notificaties etc.) te betalen dan wel bij faillissement van de verkoper of als bijvoorbeeld moest blijken dat er problemen zijn inzake stedenbouw, bodemvervuiling enz.

Betaal aan de notaris, niet rechtstreeks aan de verkoper

De notaris zal de waarborgsom deponeren op een rubriekrekening, zijnde een wettelijk voorziene vorm van kwaliteitsrekening waardoor de gelden afgezonderd worden met een welbepaalde bescherming. Dit houdt de meeste waarborgen in voor beide partijen.

Betaal nooit iets onder tafel

Zwart betalen is niet alleen verboden, het kan leiden tot boetes gelijk aan het dubbel van de ontdoken registratierechten - plus de bijbetaling van de eigenlijke bijrechten uiteraard, maar is bovendien uiterst gevaarlijk. Als er iets misloopt ben je er als koper aan voor de moeite. Dus nooit doen, in geen enkel geval.

Betaal juist

Als je bijvoorbeeld aankoopt in een verhouding vruchtgebruik (voor de ouders) / blote eigendom (voor de kinderen) en de kinderen daarbij betalen met gelden die hen door hun ouders zijn geschonken bij hand- of bankgift, dan moet deze gift vooraf gebeurd zijn (dus vooraleer de onderhandse verkoopovereenkomst te tekenen). Bovendien moet ieder zijn aandeel in de prijs betalen. Goed op letten, want anders ben je er later (fiscaal) aan voor de moeite.
Als je in de verkoopovereenkomst koopt in eigen naam kan je bijvoorbeeld ook niet meer in de akte kopen op naam van de vennootschap; let erop dat je dit goed formuleert.
Sedert 1 november 2007 kan je voor in Vlaanderen gelegen onroerende goederen dergelijke verkeerdelijk opgestelde verkoopovereenkomsten minnelijk ontbinden - je betaalt dan 2 x 10 EUR registratierechten - en een nieuwe, correcte overeenkomst maken. Dat zou dus nog een redmiddel kunnen zijn voor wie overhaast tewerk ging.

Haast en spoed is zelden goed

Soms worden verkoopovereenkomsten sneller getekend dan een televisietoestel gekocht wordt. Wees je ervan bewust dat de ondertekening van een verkoopovereenkomst met aanbetaling en boeteclausule - zoals regelmatig wordt overeengekomen, waardoor het voorschot of de waarborgsom toekomt aan de verkoper als de koper zijn verbintenissen niet nakomt - zeer verstrekkende gevolgen heeft. Het Vlaamse spreekwoord “bezint eer ge begint” indachtig kunnen we kopers slechts adviseren goed na te denken alvorens te tekenen en aan te betalen. Uw notaris helpt u daarbij.

Notaris Dirk MICHIELS – februari 2008 – voor Habitos.be