Spaarzaam verlichten met halogeenlampen

De halogeenspot is echter ook een gloeilamp. Maar de ( meeste ) halogeenlampen hebben geen schroefdraad en zijn dus niet te vervangen door peertjes. Je kan geen peertjes met appelen vergelijken! De halogeenlamp zet 90% van haar energie om in warmte, wat nog steeds niet zo geweldig is. Fluorescentielampen doen het 4 à 5 keer beter.

Halogeen-probleem

Toch zou het zeer nuttig zijn dat we ook iets doen aan het ‘halogeen-probleem’, en liefst voor 2015. Begin al maar met heldere kleuren voor je interieur te kiezen want donkere kleuren absorberen tot 90% van het licht. Bepaal de plaatsen in elke ruimte waar het daglicht moeilijkst doorkomt. Die hebben in ieder geval iets nodig. En denk goed na waar je wat gaat doen, en denk gericht.

De meest voorkomende halogeenlampen op 230v in de woning zijn waarschijnlijk de tubulaire halogeen (met R7S-socket die aan elk uiteinde een kleine keramische fitting heeft), de halogeenspot voor netspanning (met GU10/GZ10 draaisocket).

Op 12v zijn dat de dichroïsche halogeenspot (met GX5.3-steeksocket waarbij 2 pinnetjes 5,3mm van elkaar staan) en het halogeen steeklampje (met GY6.35-steeksocket). Ook, en vooral in winkels en grotere projecten heb je nog de zogenoemde QR-LP111 (met de GU53, een lampvoet die je vast dient te vijzen met 2 schroefjes en een metalen reflector van 111mm diameter).

Energievreter

Van de meeste halogeenlampen op 230v kan gezegd worden dat ze niet echt veel licht produceren, een korte levensduur hebben en dat ze eigenlijk te mijden zijn, tenzij je echt dat warme licht wil hebben en geen transfo kan betalen of plaatsen. Dimmen is dan de enige mogelijkheid om de levensduur van de lampen te verlengen en tegelijk te besparen. Je mag echter niet voortdurend dimmen, want dan gaan ze evengoed sneller stuk. Je moet je lampen 99% van de tijd gedimd houden, en dan om de maand eens een uurtje vol vermogen geven op 100%. Je lampen zullen veel langer meegaan omdat tijdens die korte tijd van vol vermogen de deeltjes van de gloeidraad die losgekomen waren zich terug vastzetten op de gloeidraad en hem zo verstevigen. Steek je de lampen altijd aan op vol vermogen dan zullen ze ook niet zo lang leven. Maar ja, als geen transfo wil betalen, ga je dan een dimmer zetten? Halogeen op 230v is eigenlijk net zo goed als de klassieke gloeilamp een energievreter.

Infraroodreflectie

Van de voor 12v geschikte halogeenlampjes en de QR-LP111 kan het zelfde gezegd worden qua dimming.

Maar bovendien bestaan voor 12v tegenwoordig versies met een infraroodreflectielaagje binnen in, de zogeheten IRC of InfraRedCoating-techniek. Deze versies zijn zo’n 25% duurder, maar leven een kwart tot de helft langer, en geven ook 25% tot 50% meer licht. Dus je kan rustig een 35watt-lampje in de plaats steken van je 50watt-lampje. En je kan ook een 45watt steken om het resultaat van een 75watt te krijgen. Maar tenzij je verlichtingstoestellen slecht geplaatst zijn en je van ver moet belichten, is dat echt niet nodig.

Wil je jezelf een wat duurdere IRC-lamp niet bekostigen dan kan je rustig een reeks gewone spotjes van 50watt vervangen door gewone spotjes van 35watt. Het verschil is amper merkbaar: enkel je pupillen zullen wat verder open gaan staan om meer licht toe te laten. Het menselijk oog heeft moeite om kwantitatieve lichtverschillen van minder dan 30% waar te nemen. Maar je elektriciteitsmeter heeft daar geen enkele moeite mee. En grote pupillen zijn toch mooi?

De lampen waarover sprake:

tubulaire halogeen voor netspanning 230v met R7S-socket

halogeenspot voor netspanning 230v met GU10/GZ10 draaisocket

de dichroïsche halogeenspot voor laagspanning 12v met GX5.3-steeksocket ( IRC mogelijk )

halogeen steeklampje met GY6.35-steeksocket ( IRC mogelijk )


zogenoemde halogeenreflectorlamp QR-LP111 met de GU53 vijsjes-socket (IRC mogelijk)


Met dank aan: Delta Light - augustus 2007