Ramen plaatsen zonder architect?

Wanneer je via een verbouwing raakt aan het uitzicht van je huis, zul je altijd een stedenbouwkundige vergunning moeten hebben, ook voor het bijplaatsen of wegwerken van een raam. Maar in sommige gevallen hoef je wel geen beroep te doen op een architect, legt onze specialist uit.

Niet verplicht

Onder welbepaalde voorwaarden is voor onder meer het aanbrengen, het wijzigen en het dichtmaken van raam- en deuropeningen de medewerking of bijstand van een architect niet verplicht. Je mag dus nog steeds gaan aankloppen bij een architect om je te laten bijstaan bij de uitvoering van de geplande werken, maar dat is louter vrijblijvend.
Dit wordt zo geregeld in het besluit van de Vlaamse regering van 23 mei 2003 tot bepaling van de werken en handelingen die vrijgesteld zijn van de medewerking van een architect. Dit besluit had twee bedoelingen. Enerzijds kan het architecten ontlasten van hun taken bij kleinere bouwwerken, zodat hun aandacht naar de grotere en (ruimtelijk) belangrijkere bouwactiviteiten zou kunnen gaan. Anderzijds wordt de bouwheer niet onnodig op kosten gejaagd als hij een beroep diende te doen op een architect.
Door dit besluit van de Vlaamse regering van 23 mei 2003 werd de lijst met handelingen en werken waarvoor de bijstand van een architect niet meer nodig was gevoelig uitgebreid. In dit besluit werd het vroegere koninklijk besluit van 16 december 1971 tot bepaling van de werken en de handelingen die vrijgesteld zijn ofwel van de bemoeiing van de architect ofwel van de bouwvergunning ofwel van het eensluidend advies van de gemachtigde ambtenaar van stedenbouw opgeheven.

Voorwaarden

In veel gevallen speelt de architect natuurlijk een onontbeerlijke rol in het bouwproces. De Vlaamse regering legde dan ook strenge voorwaarden op waaraan een bouwaanvraag moet voldoen om vrijgesteld te worden van de verplichting op het raadplegen van een architect.

• Voorwaarde 1: Deze werkzaamheden dienen uitgevoerd te worden aan de buitenvlakken van een vergund gebouw. Als bijvoorbeeld de uitsprong van het gebouw destijds zonder de vereiste stedenbouwkundige vergunning of in strijd met deze vergunning werd opgericht, dan is er sprake van een onvergund of wederrechtelijk opgericht gebouw. Men dient dan best eerst over te gaan tot indiening van een regularisatieaanvraag voor de destijds illegaal uitgevoerde handelingen en/of bouwwerken. Eens de regularisatievergunning wordt bekomen, is er sprake van een vergund gebouw en kan het raam zonder architect geplaatst worden.
• Voorwaarde 2 : Deze werkzaamheden mogen noch de oplossing van een constructieprobleem met zich meebrengen, noch de stabiliteit van het gebouw aantasten. De stabiliteit van het betrokken gebouw mag met andere woorden niet in het gedrang worden gebracht door deze handelingen en werkzaamheden.

Stedenbouwkundige vergunning

Het niet nodig hebben van een architect impliceert echter niet dat voor deze werkzaamheden ook geen stedenbouwkundige vergunning vereist is. Vooraleer men wenst over te gaan tot de plaatsing van het voorziene raam dient men wel nog voorafgaandelijk een stedenbouwkundige vergunning aan te vragen bij de bouwdienst van de gemeente waar het gebouw gelegen is.
Pas van zodra de gemeente een stedenbouwkundige vergunning heeft afgeleverd voor het aanbrengen van een raamopening, mag men starten met de geplande werken.
Eén uitzondering hierop is de plaatsing van dakvlakvensters in vergunde gebouwen. Die zijn overeenkomstig het besluit van de Vlaamse regering van 14 april 2000 en latere wijzigingen vrijgesteld van de stedenbouwkundige vergunningsplicht.

Privacy

In het bovenvermelde KB van 16 december 1971 werd al bepaald dat voor het uitvoeren van werken aan zij- of achtergevels het advies van de gemachtigde ambtenaar van Stedenbouw was vereist, omdat dergelijke werken en handelingen een invloed kunnen hebben op de privacy van de omliggende gebouwen.
En tot slot nog dit: voor het vervangen van versleten ramen heeft men geen stedenbouwkundige vergunning nodig, vermits het hier gaat om gewone instandhoudings- of onderhoudswerken, die geen betrekking hebben op de stabiliteit van een gebouw.