Aanbevolen partners

Logo Unilin - Isolatie, dakbedekking
Saint-Gobain Isover Benelux - Isolatie
Logo Sto NV
logo Xella
Isoleren

Isolatiematerialen uit nagroeibare grondstoffen

In vorige hoofdstukken hebben we de verschillende eigenschappen van isolatiemateriaal onder de loep genomen. In de volgende hoofstukken hebben we het vooral over de verschillende materialen. We delen ze in op basis van de herkomst.

Er zijn isolatiematerialen op basis van petroleumderivaten, steenachtige materialen, reststoffen en nagroeibare grondstoffen. We beginnen onze isolatie-tour bij de nagroeibare grondstoffen.

Kurk

Kurk is misschien één der oudste natuurlijke isolatiematerialen. De beschikbaarheid is eerder beperkt : de kurkeiken groeien in hoofdzakelijk in Portugal. Kurk is afkomstig van de schors van deze bomen en kan maar om de 9 jaar worden geoogst. Het is dan ook een duurder materiaal in deze reeks, maar wel één van de meest natuurlijke met een zeer goede vormvastheid.

De kurkkorrels worden verhit zodat ze expanderen. Dit wordt dan geperst in platen of dunne kurkmatten. Je kan de kurkkorrels ook los gebruiken.

Je vindt kurk vooral terug in vloerisolaties, of akoestische vloermatten of onderlagen van vloerbekledingen.

Houtvezels

Hout op zich is geen isolerende materiaal doch heeft het een isolerende werking in vergelijking met baksteen. De isolatiewaarde is 3 x slechter dan de normale isolatiematerialen, maar 10 x beter dan baksteen.

Bij de verwerking van hout zijn er heel wat houtvezels die overblijven in het productieproces. Deze houtvezels kunnen ingezet worden om isolerende materialen te maken. Deze vezels worden gebonden met latex, lijmen of harsen. Er worden meestal ook een aantal additieven, zoals boorzouten, toegevoegd om de plaat te beschermen tegen ongedierte en brand.

Houtvezels vind je meestal terug in platen van verschillende diktes en densiteiten. De meest gekende is de onderdakplaat van 20-22mm met tand en groef. Hoe dikker de plaat hoe sterker ze is. Vanaf 40mm kan je ze bijvoorbeeld ook gebruiken om een buitenbepleistering op te zetten.

Evenwel heb je ook houtwoldekens. Deze zijn wat te vergelijken met de klassieke isolatiedekens, doch ietsje stugger. Je kan ze gebruiken om een spantendak of een houtskelet te vullen.

Tenslotte kan je vezels ook in losse vorm krijgen. Deze worden dan ingeblazen in de holle ruimtes van houtskeletten tot op een hoge densiteit. Het voordeel hiervan is dat je alle speciale vormen gemakkelijk geïsoleerd krijgt.

Hennep

Sneller groeiend dan kurk en hout is hennep. Het groeit als de welbekende plant (canabis Sativa). Hennep groeit tot bijna 4 meter hoogte in 100 tot 120 dagen en groeit op alle types grond. Bij die groei zet de plant heel wat CO2 om zuivere lucht en helpt ze op die manier de CO2-cyclus in evenwicht te brengen.

Van de plant worden vooral de stengels gebruikt. Die bestaat uit een houtachtige kernvezel en een soepele lange bastvezel. De langere bastvezels worden vooral ingezet bij textiel. De resterende minderwaardige vezels worden ingezet bij papier en isolatieproducten.

Je vindt hennep terug in dekens of in iets stijvere platen. Ze zijn een volwaardig natuurlijk alternatief voor de minerale woldekens.
De hennep kernvezel kunnen ook verwerkt worden tot houtachtige korte vezels. Deze kan je vermengen met kalk tot het zogenaamde “kalkhennepbeton”. Dit mengsel kan je nat aanbrengen tegen muur of tussen een houtskelet. Het vormt massa en isolerend terzelfdertijd.

Vlas

De verwerking van vlas verloopt wat gelijk met deze van hennep. Het zijn vooral de korte vezels die na het verwijderen van de bastvezels vrijkomen die gebruikt worden voor de productie van vlaswoldekens. Met toevoeging van boorzouten voor de brandwerendheid en aardappelzetmeel als bindmiddel. Soms worden er nog sterkere vezels uit polyster of andere natuurlijke materialen toegevoegd om de dikte te kunnen garanderen.

Ze zijn verkrijgbaar in dekens.

De vlasisolatie heeft vooral een bijzondere werking op het niveau van vochthuishouding en geluidsisolatie.

Schaapswol

De gereinigde wol van schapen wordt met borax of boorzouten vermengd ter bescherming tegen ongedierten en brand. Bij dikkere isolatiematten worden ook nog steunvezels uit polyester (uit natuurrubber) toegevoegd.

De isolatie is hoofdzakelijk in dekens beschikbaar.

Katoen

De zaadharen van de katoenstruik leveren de vezels die de basis vormen voor deze isolatie. Deze worden behandeld met boorzouten als brandvertrager. De katoenwol komt zeer beperkt voor op de isolatiemarkt. Ze heeft een goede isolerende en geluidsisolerende werking.

Gras

Eén van de nieuwste natuurlijke isolaties zijn isolatiematten op basis van gras. De eerste en tweede snede van graslanden worden daartoe gebruikt. De derde snede gaat nog steeds naar veevoeding. De grassappen worden er uitgeperst waardoor de vezels droog worden. Met deze vezels worden de isolatiedekens gemaakt. Momenteel is deze plaat enkel op de Zwitserse markt verkrijgbaar.

Riet

De rietstengels hebben dergelijke celstructuur dat ze als gebundeld materiaal een isolerende werking krijgen. Het materiaal is van nature vochtbestendig, vormvast en goed bestand tegen rotten. Bovendien werkend de aanwezige kiezelzuren als brandremmend.

Het riet wordt geperst en gebonden (gevlochten) met metaaldraad. De stijve platen worden vooral gebruikt ons ondergrond voor bepleistering.

Riet komen we ook tegen bij rieten daken. Dergelijke daken hebben een goede isolerende werking. Momenteel is er evenwel in België geen goedkeuring omtrent zijn isolatiewaarde.

Kokosvezels

De vezels van de kokosnoot vormen de basis van deze isolatie. Ze worden zoals vele andere vezels vermengd met een bindmiddel en borax om goede stabiliteit en brandweerstand te bekomen. De platen zijn vormstabiel en zijn goed bestand tegen verrotting en ongedierte.

Stro

Vooral gekend in de strobalen bouw. Het stro geperst in balen heeft een zeer goede isolerende werking en bovendien beperkt van industriële processen. Het zit meestal in een zeer korte keten: van boer rechtstreeks naar bouwheer. Voor ons land is dit dan een regionaal-economisch bevorderend. Momenteel lopen tal van onderzoeken naar stro als bouwmateriaal waardoor we het in de toekomst ook meer en meer op de markt zullen zien. Als isolatiemateriaal worden vooral de balen gebruikt. Er bestaan ook geperste stroplaten op de markt.


BronnenDämmstoffe, Detail Praxis; websites van verschillende leveranciers; Vibe


Auteur: Bruno Deraedt - IADB – Ingenieurs & Architecten voor Duurzaam Bouwen - oktober 2011

Mis de laatste bouwnieuwtjes niet!

Ontvang onze wekelijkse updates vol nuttige tips over bouwen en verbouwen.

Wens je deze folder te lezen? Vul dan eenmalig je email adres in