Black box revelation
Wensen en eisen van de bouwheer
De bouwheer koos specifiek voor de stijl en bouwstructuur van architect Jan De Brabandere. Jan werkt namelijk met staalbouw. “De opdrachtgevers wilden daarnaast veel licht in de woning maar met behoud van de privacy. De woning mocht heel open zijn, een echte doorkijkwoning. Ook moest ik het maximum halen uit de toegestane bouwhoogte, lengte en breedte. Qua materialen of stijl wilden de eigenaars absoluut een combinatie van zwart en wit voor buitengevel én interieur. Meerdere slaapkamers was ook een vereiste.” Met dit programma in zijn achterhoofd ging architect De Brabandere aan de slag om vanuit een zeer ongunstige vertreksituatie toch een positief bouwverhaal neer te zetten.
Concept van de architect
De architect hield zijn bouwconcept compact en simpel maar zorgde toch voor een groot ruimtegevoel dankzij het open grondplan en de vele ramen. Het grondplan beneden is een geblokte T die rechts aansluit op de oude woning van de buren. De eerste verdieping in de vorm van een omgekeerde L zit boven het linkerdeel van de woning. In de staart van de T kom je binnen, met recht voor je wc en trap en links de toegang tot de eetkamer in de vide. Achteraan liggen langs mekaar zithoek, keuken en berging. Op de eerste verdieping liggen achteraan drie slaapkamers, vooraan de badkamer. De overige ruimte boven wordt ingenomen door de vide en de nachthal met wc en trap. “Die open vide zorgt voor een aangenaam contact tussen de gelijkvloerse en eerste verdieping,” vindt architect De Brabandere. Wat betreft de materialen vallen vooral de zwarte en witte gevelpanelen, het zwarte aluminium schrijnwerk en de gepolierde betonvloer op. Zelfs de interieurinrichting volgt hetzelfde kleurenpalet: witte muren, zwarte metaalconstructie. Alleen enkele zitelementen en de houten tafel, in combinatie met de grijze vloer, zorgen voor een verzachting van dat zwart-witte contrast.
“Het ‘probleem’ van de ongunstige oriëntatie heb ik opgelost door voor de woning een witte tuinmuur aan te brengen, waardoor er een patio ontstaat tussen leefruimte en straat. Zo kunnen de bewoners toch van de zon genieten, zonder dat voorbijgangers te veel inkijk hebben. Rond de patio brengen grote ramen veel licht binnen. Ook de achtergevel kreeg veel glas, dat zorgt voor een grote betrokkenheid met de tuin.”
Budgetbeheer
“Het grote prijsverschil zit ‘m in het afleveren van een casco staalbouw, waarbij de bouwheren dan zelf voor de verdere afwerking binnen kunnen zorgen,” licht architect Jan het budgetbeheer toe. “De binnenwanden uit gipskarton hebben de bouwheren zelf geplaatst, de afwerking van de voegen hebben ze overgelaten aan een ervaren stukadoor. Schilder- en elektriciteitswerken zijn zelf gedaan, het sanitair is geplaatst door een vakman. Door voorlopig geen binnendeuren te plaatsen, hebben de eigenaars ook wat bespaard op het budget voor de afwerking.” Qua concept hield de architect zich rigoureus aan een erg compacte, kubusvormige woning, wat de kostprijs ook sterk drukt. De eigenaars kozen ook voor budgetbesparende materialen, zoals gepolierde beton, het ruw laten van gewelven en een rudimentair afgewerkte betonnen trap.
Energievoorzieningen
“In deze woning zijn geen speciale energiebesparende technieken gebruikt. We hebben het hier ook niet over een lage energiewoning. Maar door gebruik te maken van betonpanelen en sandwichpanelen ontstond wel de mogelijkheid om extra te isoleren,” aldus ontwerper Jan. Zo’n betonpaneel bestaat aan de buitenkant uit een afgewerkte betonplaat van 4 cm, met daarachter 6 cm isolatie (PUR) en een binnenzijde van 10 cm dik. “Hiertegen kun je nog een extra isolatie plaatsen, voor je de binnenkant afwerkt met gipskarton.”
Om de woning te verwarmen, maken de eigenaars gebruik van vloerverwarming. “Zeker in een hoge ruimte zoals hier de eetkamer met vide, houdt vloerverwarming de warmte beneden,” legt architect De Brabandere uit. “Je kunt op die manier de woning verwarmen op een vrij constante maar lage temperatuur. Wat gunstig is voor je energiefactuur. Op die manier haalt deze woning toch een K-peil 39.” Koudebruggen zijn vermeden, al van in het ontwerp. En de ramen op het zuiden kregen een zonnewerende beglazing. “De woning wordt geventileerd door een ventilatiesysteem C+, waarbij het systeem in actie treedt als iemand de badkamer gebruikt of als er een te hoge vochtigheid in het huis optreedt.”
Bekijk eerder verschenen reportages uit het Belgisch Budget Bouwboek
