Financiele aspecten

Belgen onderschatten totale kostprijs van eigen woning

De Belg leent vandaag veel gezonder: hij leent minder en voor een kortere looptijd. Volgens de Immotheker is dit te wijten aan de crisis. Wat wel opvalt is dat de Belg de toekomstige kosten voor het woningbezit onderschat. Enkele trends:

Trend 1: Belg betaalt maandelijks 6,5% meer af in 2013

Ons onderzoek geeft aan dat de Belg, vergeleken met vorig jaar, dieper in de portefeuille tastte bij het afsluiting van zijn woonkrediet. Gemiddeld leende hij 178.400 euro in 2013 tegenover 185.000 euro een jaar eerder, een daling met 3,5%. Deze verlaagde lening resulteerde wel in een verhoogde gemiddelde maandelijkse afbetaling van 6,5% van 1.050 euro in 2013, tegenover 986 euro in 2012. (De netto lonen stegen in niet dezelfde mate van 3.128 euro in 2012 naar 3.152 euro in 2013 of slechts 0,8% meer).

Trend 2: Belg mag van de bank steeds minder lang lenen

Banken staan meer afkerig tegenover woonkredieten op 30 jaar. Dat blijkt uit de trend naar een kortere leenduur. Nadat de gemiddelde leenduur daalde in 2012 met 1 jaar (van bijna 25 naar 24 jaar) tegenover 2011 neemt de gemiddelde leenduur verder af tot 23 jaar in 2013. Banken maakten de leningen op lange looptijden (25 jaar en langer) minder aantrekkelijk of zelfs onmogelijk. Zo daalde de gemiddelde rentevoet waartegen geleend werd nog lichtjes van 3,71% in 2012 naar 3,67% in 2013. Beide fenomenen hebben er voor gezorgd dat het aantal leningen op 30 jaar is teruggevallen van 39 % in 2011 naar 17% in 2013 (bij ING en KBC leent slechts 1% nog op 30 jaar in 2013). Het aantal leningen op 25 jaar leenduur stegen dan weer van 29% naar 45%. Het aantal leningen op 20 jaar stegen dan weer van 19% naar 27%. Deze trend is nefast voor de ontleningcapaciteit van de Belg wat op zijn beurt heeft gezorgd voor voor een daling van de hypotheekmarkt.

Trend 3 : Belg verhoogt eigen inbreng met 6.000 euro

De Belg koos er in 2013 voor om meer eigen middelen in zijn woonproject te steken. Waar hij vorig jaar ca 94.000 euro van zijn eigen middelen in zijn woondroom investeerde, steeg dit gemiddelde dit jaar naar ca 100.000 euro. Procentueel gezien betekent dit dat de Belg ruim 6% meer eigen middelen investeert in de totale projectkost van zijn woning.

Trend 4: Gemiddelde leeftijd voor aankoop woning stijgt niet meer

De stijging in leeftijd die zich de voorbije jaren doorzette is in 2013 stopgezet. Daar waar de gemiddelde leeftijd voor de aankoop van een woning in 2007 (net voor de crisis) 31 jaar bedroeg, is die de afgelopen jaren fors gestegen. De gemiddelde leeftijd bedroeg in 2012 reeds 35,5 jaar, maar stagneert nu in 2013 op 35,3 jaar. Bij singles is de leeftijdsverschuiving voor aankoop van een eerste woning nog significanter. Deze evolueerde van 35 jaar in 2007, over 37 jaar in 2012, om eveneens te stagneren op 37 jaar in 2013. Bij single doorstromers is de gemiddelde leeftijd zelfs gedaald van 45 jaar in 2012 naar 42 jaar in 2013.

Trend 5: Crisis leert Belg meer dan ooit gezond te lenen

Ondanks de forse woningprijzen is het leenbedrag, leent in 2013 (178.400 euro) de Belg 3,5% minder in vergelijking tot het jaar 2012 (184.918 euro) dit bij een stagnerende totale projectkost (278.454 in 2013 t.o.v 278.571 in 2012). Waar de Belg in 2012 nog 66% van de totale projectkost ontleende, daalde dit aandeel in 2013 tot 64%. De tendens tekent zich nog scherper af wanneer we vergelijken met 2007, de periode voor de crisis. In dat jaar leende de Belg nog 70% van de totale projectkost. Men zou kunnen stellen dat de Belg voorzichtig is, dat de betaalbaarheid alleen maar kan door nog meer vooraf te sparen en dat de grenzen om te kopen en te lenen, niettegenstaande de historisch lage rente, voor velen onder ons bereikt is.

Trend 6: Belg onderschat zijn toekomstige lasten en verplichtingen

Bij de aankoop van een woning, focust de bankier en de Belg zich meestal enkel op een forfetaire de leenlast. Het financieel comfort die iemand wil hebben op zijn levenspad krijgt niet de aandacht die ze verdient. Om ervoor te zorgen dat de woning geen molensteen rond de hals wordt, adviseert Immotheker om bij de aankoop van een woning en de budgettering ervan ook rekening te houden met de (verhoogde) woonlasten als eigenaar (onderhoud, herstellingen, toename energiekosten enz…), de meerkost voor kinderen, het eventueel minder gaan werken enz…
Enkele opvallende trendverschillen tussen singles en koppels
Eigen inbreng bij singles met 30% gestegen
Bij singles die een eerste woning kopen, steeg de laatste jaren de eigen inbreng in de totale projectkost fors. Hun eigen inbreng daalde in 2013 met 3.000 euro (van 87.924 in 2012 naar 84.633 in 2013) tegenover 2012. Hiermee bedraagt hun eigen investering 40% (tegenover 35% in 2011). Een verrassende vaststelling is dat startende koppels het afgelopen jaar 2013 (84.498 euro) opnieuw 12% meer eigen middelen hebben ingebracht in hun woning t.o.v. het jaar 2012 (75.433 euro). De eigen inbreng van koppels en singles ligt in 2013 nagenoeg gelijk, 84.498 euro bij koppels tegenover 84.633 bij singles.

Single kan niet nog “meer” kopen en lenen
Singles die een eerste woning aankopen lenen 60% van hun totale projectkost, waar dit aandeel bij koppels 70% bedraagt. De totale projectkost steeg bij singles sinds 2007 tot 2013 met ongeveer 16%. Het gemiddeld maandloon steeg in dezelfde periode met ongeveer 16%. Het leenbedrag steeg in dezelfde periode met slechts 6%. De leenlast bedraagt in 2013 ongeveer 35% van het maandinkomen (maadlast 754 euro/2.149 euro inkomen). De single heeft dan een restinkomen van ongeveer 1.394 euro. De aankoopprijs en de totale projectkost zijn in 2013 t.o.v. 2012 lichtjes gedaald, respectievelijk met -1,5% en -1,1%.
 
Wat kan een starter kopen in welke regio?
Het economisch klimaat maakt het voor starters moeilijk om hun woondroom tastbaar te maken. Immotheker lanceert een eenvoudige rekenmodule waarmee deze starter zich in eerste lijn beter kan oriënteren op de woningmarkt. Met een simulatiemodel kan hij, in slechts één minuut zijn maximale aankoopbudget berekenen en zijn koopkracht in een bepaalde regio onderzoeken. Tegelijkertijd ziet hij hoeveel procent van de te koop staande woningen voor die regio daaronder valt.

Mis de laatste bouwnieuwtjes niet!

Ontvang onze wekelijkse updates vol nuttige tips over bouwen en verbouwen.

Wens je deze folder te lezen? Vul dan eenmalig je email adres in