De zoektocht naar vastgoed

Wonen in de stad is weer populair

Meer dan de helft van de wereldbevolking woont in een stad en dat aantal zal in de toekomst alleen maar stijgen. Bovendien wint wonen in de stad opnieuw aan populariteit. Na een periode van stadsvlucht, kiezen nu weer meer en meer mensen voor een woning ver weg van het platteland.

Een paar decennia geleden riep ‘de stad’ bij de meeste mensen vooral associaties op met vervuiling, criminaliteit en armoede. Echt aantrekkelijk was het met andere woorden niet. Maar het tij lijkt te keren. Steeds meer mensen – overigens van diverse leeftijden, rangen en standen - staan positief tegenover wonen in de stad en de stadsbesturen slagen erin om van hun stad weer een aangename plek te maken. Jonge stedelingen zijn hip en trots op hun stekje, oudere mensen zeggen hun leven op het platteland vaarwel en kiezen voor een appartement in de stad.
 

Van hippe vogel tot energieke zestiger

De stad was altijd al een aantrekkingspool voor jonge hippe twintigers, maar nu voelen ook heel andere leeftijdscategorieën wel wat voor een leven in de drukte. Tweeverdieners werken én wonen in de stad. Op die manier verliezen ze niet veel tijd aan onderweg zijn naar het werk en vermijden ze files. Daarnaast genieten ze van de praktische aspecten in een stad die zo goed zijn afgestemd op hun drukke leven: winkels zijn dichtbij en lang open, er zijn veel mogelijkheden om uitgebreid of snel te gaan eten, te sporten, cultuur op te snuiven… en daarnaast houden ze gewoon van de sfeer. Maar ook senioren voelen zich meer en meer thuis in de stad. Een aantal van hen verlaat zelfs hun woning buiten de stad om een appartement in de stad te bewonen. Eens de kinderen hun vleugels uitslaan, blijkt het huis te groot en is het leven op het platteland best eenzaam. De stad biedt een warm nest met alles wat er nodig is dicht bij de deur. Bovendien is het makkelijker om sociale contacten te leggen. Een erg opvallende groep stadsbewoners zijn echter wel de jonge gezinnen met kinderen. Tot voor kort zagen de steden net die mensen verdwijnen. Na de geboorte van hun eerste kind ruilden jonge koppels immers hun stadsleven liever voor een rustiger leven op de buiten. Meestal omdat ze op zoek waren naar meer buitenspeelruimte voor de kinderen en omdat het jachtige leven in de stad geen plek voor kinderen leek. Ook de hoge vastgoedprijzen zijn een afknapper voor hen. Met de huidige bouwprijzen komt daar nog bij dat het vaak voordeliger is te renoveren dan nieuw te bouwen, zeker als je de hoge prijs van bouwgronden in acht neemt. Maar daar komt nu dus verandering in. Jonge gezinnen kiezen er zeer bewust voor om hun kinderen op te voeden in de stad. Ze houden van de sfeer en de activiteit in de stad en zien de praktische kant ervan: kinderopvang, scholen en buitenschoolse activiteit zijn allemaal dichtbij en makkelijk te bereiken met openbaar vervoer. Dat in tegenstelling tot een woning buiten de stad, waar een gezin met twee werkende ouders bijna zeker twee auto’s nodig zal hebben. Een flinke extra kost die in de stad niet nodig is. De inspanningen van de verschillende stadsbesturen om de stad kindvriendelijker te maken hebben daar zeker toe bijgedragen. Daarnaast zijn er in de meeste steden bouwprojecten specifiek voor jonge gezinnen. Zij kunnen via de stad een betaalbare woning kopen mèt buitenruimte, precies waar gezinnen met kinderen naar op zoek zijn. Vaak biedt de stad voorbeelden aan van hoe een compacte stadswoning toch alles kan bieden waar een gezin behoefte aan heeft, namelijk een tuin, voldoende binnenruimte, veel lichtinval en plaats voor bijvoorbeeld de fietsen. Daarbij wordt geëxperimenteerd met nieuwe formules om de prijzen te drukken. Een mooi voorbeeld is een zogenaamde community land trust, daarbij blijft de bouwgrond eigendom van de stad, maar kun je wel eigenaar worden van de woning. Bij herverkoop gaat een deel van de opbrengst naar de community land trust, die daarmee weer nieuwe gronden kan aankopen. Veel initiatieven zitten nog in de experimentele fase, maar er leeft duidelijk iets.

Stad nieuwe stijl

Dat er hard gewerkt wordt aan stadsvernieuwing en –ontwikkeling, is wellicht een van de belangrijkste factoren die de terugkeer naar de stad bevorderen. Belgische steden ontwikkelen een moderne visie op het stadsleven en kijken daarbij niet zelden naar succesvolle formules in het buitenland. Enkele trends die zich daarbij duidelijk aftekenen:
 

  • Verdichting

    Ruimte wordt schaars, ook in de stad. Daarom gaan we steeds dichter bij elkaar wonen, letterlijk verdichting van het woonnetwerk dus. Open gaten in de stad worden opgevuld en de huizen zelf worden compacter. Dat betekent echter niet dat het minder comfortabel wonen wordt. Belgen houden van sociaal contact, maar ze zijn tegelijk gesteld op hun privacy. Voor architecten en bouwheren dus een hele uitdaging om creatief en inventief met de ruimte om te springen.
     
  • Inbreiding

    In dezelfde lijn ligt de trend van de inbreiding. Inbreiding is het tegenovergestelde van uitbreiding. In plaats van nieuwe gronden in te palmen, wordt er gebouwd op bestaande bouwstukken. Zo worden verlaten industriële sites bijvoorbeeld zodanig omgevormd dat het aangename woonsites worden. Op die manier ontstaan er zelfs volledig nieuwe stadswijken. Het is duidelijk dat verkaveling en lintbebouwing verleden tijd zijn. Er is geen ruimte meer om dat te doen, en als er ruimte is moet die op een zo economisch mogelijk manier worden ingevuld. Bovendien heeft uitgespreid wonen heel wat nadelen, denk maar aan mobiliteit en de nabijheid van alles.
  • Collectivisering

    De Belg zal altijd een baksteen in de maag hebben en voor velen van ons blijft een alleenstaand huis met een tuin een na te streven goed. En toch is collectivisering de toekomst. Er wordt steeds vaker aan samenhuizen, kangoeroewonen en consoorten gedaan. In plaats van in je eentje op zoek te gaan naar een woning, verenigen mensen zich in groep en gaan een gemeenschappelijke project aan. Dat heeft heel wat voordelen. Eerst en vooral kunnen de kosten gedrukt worden door allemaal samen te bouwen of verbouwen. Daarnaast is het met dit soort projecten mogelijk te beschikken over een grote gemeenschappelijke buitenruimte. Zo hebben de bewoners toch de luxe van een uitgestrekte tuin in de stad, waar het bovendien veilig spelen is voor de kinderen omdat het een besloten geheel is. Typisch Belgisch is dan weer dat er toch meestal een eigen tuintje per wooneenheid voorzien is, omdat we nu eenmaal graag onze privacy houden. Bij “samenhuizen” worden er meestal verschillende zaken gemeenschappelijk voorzien, zoals bijvoorbeeld een wasruimte, een eetruimte, logeerplaats… Dat maakt dat je je huis zelf compacter kan bouwen en daar minder ruimte nodig hebt. Nog een voordeel van samenhuizen is dat je een fijn sociaal weefsel opzet, waarbij je met mensen met dezelfde mindset een project aangaat. Zo ontstaat er een aangenaam buurtgevoel, bijna zoals in een dorp, in tegenstelling tot de anonimiteit van de stad.
     
  • Hoogbouw

    Omdat er in de breedte geen plaats meer is, zal er in de hoogte gebouwd worden. Grote woontorens zijn dè manier om de ruimte optimaal te benutten. De torens zijn vaak architecturale pareltjes en worden echte bakens in de stad.
     
  • Aandacht voor openbare ruimte

    Vraag wat mensen het meest missen in de stad en het is ruimte en groen. Steeds vaker wordt er daarom extra aandacht geschonken aan de invulling van de openbare ruimte. Om de leefomgeving opnieuw aangenaam te maken, krijgt groen een hoofdrol toebedeeld. Kleine en grote parken zijn van groot belang in de stad, net omdat de woonruimte zelf vaak zeer beperkt is. Wie beschikt over een bescheiden stadstuin, maakt daar creatief gebruik van. Zelfs op piepkleine oppervlaktes zijn er immers heel wat mogelijkheden, zelfs balkons of daken worden ingericht als groenkamer. Dakterrassen en daktuinen zijn al lang geen unicum meer, mede dankzij de subsidie ervan door de stadsbesturen. Verticale tuinen doen meer en meer hun intrede. Was het tot voor kort nog een spectaculaire manier om je tuin aan te kleden, intussen zijn er heel wat verschillende technieken die een verticale tuin haalbaar maken voor iedereen. Het kan gaan van een eenvoudige muur vol klimplanten tot een ingenieus irrigatiesysteem waardoor een hele wand bekleed kan worden met groen. Extra voordelen van zulk een verticale tuin is dat het de lucht zuivert, isolerend werkt voor je muren en biodiversiteit in de hand werkt.
    Heel bijzonder is de trend naar urban farming. Om te blijven voorzien in onze behoeftes, zou de landbouw moeten uitbreiden, maar de ruimte ontbreekt. Daarom ontstaan er lokale initiatieven in de stad, waarbij bijvoorbeeld op kleine schaal groenten en fruit worden gekweekt in een oud leegstaand gebouw, op daken of verticaal tegen wanden, in grote gemeenschappelijke tuinen, op zogenaamde brownfields… Zelfs imkers vinden hun weg naar de stad.

Onze eisen op vlak van wonen zijn niet min. We willen compacter en duurzamer wonen, maar tegelijk beschikken over veel ruimte en groen, we zoeken rust en privacy, maar ook voldoende sociale interactie, we willen een plek om te ontspannen, maar tegelijk tal van bruisende activiteiten binnen handbereik… de stad van vandaag weet precies die tegenstellingen te combineren waar de moderne mens naar op zoek is.

Mis de laatste bouwnieuwtjes niet!

Ontvang onze wekelijkse updates vol nuttige tips over bouwen en verbouwen.

Wens je deze folder te lezen? Vul dan eenmalig je email adres in