De vermindering van registratierechten

De aankoop van een woning, een appartement of een bouwgrond gaat gepaard met de betaling - bij het verlijden van de authentieke akte - van de aktekosten. De registratierechten maken hiervan de hoofdbrok uitmaken.

De registratierechten zijn geregionaliseerd en bedragen in Vlaanderen in principe 10% van de prijs. Veel geld, en de vraag naar een mogelijke vermindering is dus zeer terecht.

Klein beschrijf

De meeste gekende vermindering is het zogenaamd klein beschrijf. Daarbij betaalt u slechts de helft, dus 5%. Dit op voorwaarde dat u een woning of appartement aankoopt waarvan het (niet-geïndexeerd) kadastraal inkomen maximum 745 euro bedraagt, dat u er binnen de 3 jaar uw hoofdverblijfplaats vestigt en er dan ook gedurende 3 ononderbroken jaren blijft wonen. U mag geen andere woningen bezitten (enkele kleine uitzonderingen ingevolge nalatenschap niet te na gesproken).

Voor een bouwgrond geniet u dus geen klein beschrijf bij aankoop; wel kan u zich in de akte de mogelijkheid voorbehouden om 5% terug te krijgen als het kadastraal inkomen van de nieuw te bouwen woning (waarin u binnen de drie jaar na aankoop van de bouwgrond moet wonen) maximum 745 euro bedraagt. Maar dat is eerder uitzonderlijk voor nieuwe woningen. Idem voor een nieuwbouwappartement: als het kadastraal inkomen bij de akte nog niet is vastgesteld kan u zich dit recht van gedeeltelijke teruggave voorbehouden.

Abattement

Daarnaast zijn er in Vlaanderen twee systemen ingevoerd om u bij een eerste aankoop, dan wel bij een wederverkoop, bijkomende verminderingen toe te kennen.

Als u bij aankoop nog geen onroerende goederen bezit, geniet u een vrijstelling ofwel abattement genoemd. Dit houdt in dat u op de eerste schijf van 12.500 EUR geen registratierechten moet betalen, wat concreet een korting van 1.250 EUR betekent (als u koopt aan het normaal tarief. Als u daarentegen koopt aan klein beschrijf is de korting slechts 625 EUR). Bijkomende voorwaarde is dat u binnen de 2 jaar in de aangekochte woning of in het aangekochte appartement moet wonen. Bij aankoop van een bouwgrond bedraagt deze termijn 5 jaar.

Meeneembaarheid

Als u een hoofdverblijfplaats verkoopt om er een andere te kopen, heeft de Vlaamse Regering - ter bevordering van de mobiliteit - een systeem van meeneembaarheid van registratierechten ingevoerd. Op voorwaarde dat er tussen aan- en verkoop niet meer dan 2 jaar verlopen en tot beloop van maximum 12.500 euro mee te nemen registratierechten. Als u b.v. een woning heeft gekocht voor 100.000 euro, waarop 10% ofte 10.000 euro registratierechten zijn betaald, u verkoopt deze woning en koopt binnen de 2 jaar een nieuwe woning voor b.v. 130.000 euro, dan zult u slechts 13.000 - 10.000 = 3.000 euro registratierechten betalen op deze nieuwe aankoop (men spreekt hier van meeneembaarheid door verrekening). Indien u daarentegen eerst een nieuwe woning koopt en dan pas de oude (binnen de 2 jaar verkoopt) zult u 13.000 euro betalen om er, ongeveer 6 maanden na de wederverkoop van de oude woning, 10.000 euro van terug te krijgen (men spreekt hier van meeneembaarheid door teruggave).

Dit zijn in grote lijnen de regels, maar aangezien er op elke regel uitzonderingen bestaan en de finesses in het bestek van deze korte bijdrage niet kunnen worden toegelicht, is het aan te raden uw notaris te contacteren indien u concrete plannen heeft tot aan- of verkoop. Hij zal dan samen met u - aan de hand van uw dossier - de juiste berekeningen helpen maken.

Notaris Dirk MICHIELS