Bouwen en de wet

Wat doet de Raad voor Vergunningsbetwistingen?

Samen met de inwerkingtreding van de nieuwe Vlaamse Codex Ruimtelijke ordening op 1 september 2009 werd ook de nieuwe Raad voor Vergunningsbetwistingen opgericht. Deze raad is een administratief rechtscollege dat zich uitspreekt over beroepen tegen onder meer vergunningsbeslissingen. Onze expert geeft tekst en uitleg.


De Raad voor Vergunningsbetwistingen werd pas operationeel op 30 november 2009, omdat de publicatie van het Reglement van orde over deze Raad pas die dag in het Belgisch Staatsblad. De Raad rond binnenkort dus pas zijn eerste werkingsjaar af. Een jaar waarin ze uitspraken deed over beroepen ingesteld tegen vergunningsbeslissingen, valideringsbeslissingen en registratiebeslissingen.

- vergunningsbeslissingen, zijnde uitdrukkelijke of stilzwijgende bestuurlijke beslissingen, genomen in laatste administratieve aanleg, betreffende het afleveren of weigeren van een stedenbouwkundige vergunning of verkavelingsvergunning;
- valideringsbeslissingen, zijnde bestuurlijke beslissingen houdende de validering of de weigering tot validering van een as-builtattest;
- registratiebeslissingen, zijnde bestuurlijke beslissingen waarbij een constructie als ‘vergund geacht’ wordt opgenomen in het vergunningenregister, of waarbij dergelijke opname geweigerd wordt.


Ellenlange procedures vermijden

De Raad maakt deel uit van de administratieve beroepsprocedure die kan gevoerd worden tegen de afgifte of weigering van een stedenbouwkundige vergunning. Dit nieuwe rechtscollege is opgericht om de ellenlange aanslepende procedures voor de Raad van State te vermijden en tegelijk de beroepsprocedure bij de minister op een ander niveau te behandelen.
Tegen de beslissingen van de Raad voor Vergunningsbetwistingen staat (administratief) cassatieberoep open bij de Raad van State, afdeling bestuursrechtspraak.

In de oude regeling was het namelijk zo dat een vergunningsaanvraag tot driemaal wettelijk en inhoudelijk kon worden beoordeeld. Een eerste keer bij de gemeente, vervolgens bij de provincie en daarna nog eens bij de bevoegde minister.


Wettelijke toets

De nieuwe Raad voor Vergunningsbetwistingen kan de bestreden beslissing enkel toetsen op haar wettelijkheid en zij kan zich niet uitspreken over het inhoudelijke aspect. Dit blijft een zaak van het bestuur zelf.
Zo kan ze een stedenbouwkundige weigering van het college van burgemeester en schepenen, gevolgd door een weigering van de deputatie, niet omzetten in een vergunning. Ze kan enkel vaststellen dat de beslissing verkeerd was op basis van onjuiste interpretatie van het juridisch kader, of aanvoeren dat de motieven van de beslissing onregelmatig of kennelijk onredelijk waren.
De Raad doet een toetsing over de onredelijkheid of onzorgvuldigheid inzake goede ruimtelijke ordening van de genomen beslissing. De Raad kan op basis van het legaliteitsprincipe de deputatie bevelen om een nieuwe beslissing te nemen onder de door de Raad gestelde voorwaarden.


Beroepsprocedureverloop

Iedereen kan een georganiseerd administratief beroep instellen bij de bestendige deputatie tegen de uitdrukkelijke of stilzwijgende beslissing van het schepencollege omtrent een vergunningsaanvraag. Dit kan door elke natuurlijke persoon of rechtspersoon die rechtstreekse of onrechtstreekse hinder of nadelen kan ondervinden ingevolge de bestreden beslissing.
Dit beroep dient, voor wat betreft de hiervoor vermelde personen en op straffe van onontvankelijkheid te worden ingesteld binnen een termijn van dertig dagen die ingaat de dag na de aanplakking.

Eenmaal het beroep is ingesteld bij de deputatie , zal deze haar beslissing nemen binnen een vervaltermijn van 75 dagen, die ingaat de dag na deze van de betekening van het beroep. Als men evenwel gebruik heeft gemaakt van het mondelinge of schriftelijke hoorrecht, dan wordt deze vervaltermijn verlengd tot 105 dagen.
Als de deputatie geen beslissing zou getroffen hebben binnen de toepasselijke vervaltermijn, dan wordt het ingestelde beroep geacht afgewezen te zijn.


Wie kan een beroep instellen bij deze Raad voor Vergunningsbetwistingen ?

De beroepen bij de Raad voor Vergunningsbetwistingen kunnen, naast de aanvrager van de stedenbouwkundige vergunning, ook worden ingesteld door elke natuurlijke persoon of rechtspersoon die rechtstreekse of onrechtstreekse hinder of nadelen kan ondervinden ingevolge de vergunnings-, validerings- of registratiebeslissing.
Deze beroepen worden ingesteld binnen een vervaltermijn van dertig dagen, die voor de vergunningsbeslissingen ingaat:
- hetzij de dag na deze van de betekening, wanneer dergelijke betekening vereist is;
- hetzij de dag na deze van de aanplakking, in alle andere gevallen.
De beroepen worden ingesteld bij wijze van verzoekschrift.


Geen schorsend effect

Een bij de Raad ingesteld beroep heeft geen schorsend effect. Ook indien een verzoek tot schorsing van de tenuitvoerlegging van de vergunning – tegelijkertijd met het annulatieberoep – is ingediend, wordt de tenuitvoerlegging van de vergunning niet onmiddellijk geschorst.
De verkrijger van de stedenbouwkundige vergunning kan dan ook op dat ogenblik verder uitvoering geven aan zijn vergunde bouwwerken. De tenuitvoerlegging wordt enkel geschorst indien de Raad met een arrest de schorsing beveelt.

Overeenkomstig artikel 4.8.13 van de Vlaamse Codex Ruimtelijke Ordening kan in elke stand van het dossier, ter voorkoming van een moeilijk te herstellen ernstig nadeel, een bestreden vergunningsbeslissing bij wijze van voorlopige voorziening geschorst worden. Deze schorsingsbeslissing wordt ambtshalve of op verzoek genomen.

De Raad voor Vergunningsbetwistingen hanteert met betrekking tot de ingediende schorsingsverzoeken onder meer volgende stelregels :
- een schorsingsverzoek dient samen – en bij voorkeur in één en hetzelfde verzoekschrift – met het annulatieverzoek ingediend te worden;
- een zitting over het schorsingsverzoek wordt georganiseerd binnen een termijn van twintig dagen na de betekening van het administratief dossier aan de Raad;
- de uitspraak van de Raad aangaande het schorsingsverzoek wordt uitgebracht binnen een termijn van dertig dagen, die ingaat de dag na de zitting.


Vernietiging van een beslissing

De bevoegdheid van de Raad beperkt zich tot het vernietigen van een onregelmatige bestreden vergunnings-, validerings- of registratiebeslissing.

Een beslissing is onregelmatig indien zij strijdig is met regelgeving, stedenbouwkundige voorschriften, of beginselen van behoorlijk bestuur. De Raad voor Vergunningsbetwistingen kan met andere woorden niet in de plaats treden van het bestuur (bestendige deputatie, gewestelijke stedenbouwkundige ambtenaar of lokale overheid) dat de bestreden beslissing genomen heeft en zelf een nieuwe beslissing nemen.

De Raad heeft wel een injunctierecht, wat betekent dat de Raad aan het bestuur, dat de vernietigde beslissing nam, kan bevelen om een nieuwe beslissing te nemen binnen een door de Raad bepaalde termijn en de Raad kan in dat verband bepaalde voorwaarden opleggen.


Termijn

De Raad doet uitspraak binnen een termijn (van orde) van 60 dagen na de hoorzitting, wat in de praktijk echter een onbeperkte termijn kan zijn, waarna de bestendige deputatie opnieuw een beslissing dient te nemen.
 

Mis de laatste bouwnieuwtjes niet!

Ontvang onze wekelijkse updates vol nuttige tips over bouwen en verbouwen.

Wens je deze folder te lezen? Vul dan eenmalig je email adres in