Vadertje Staat maakt hypothecair lenen fiscaal interessanter

Sinds 1 januari 2005 zijn er nieuwe voorwaarden van kracht omtrent de fiscale aftrekbaarheid van een hypothecaire lening. De nieuwe regeling houdt rekening met het inkomen en maakt geen onderscheid tussen intresten en kapitaal. Dit maakt dat echtparen in het beste geval een enveloppe van om en bij de 5000 euro per jaar kunnen aftrekken van het beroepsinkomen.
Aan welke voorwaarden dien je te voldoen en hoeveel kan je precies aftrekken? Dat zet Innovatief Plus voor je op een rijtje.


De programmawet van 27 december 2004 heeft de fiscale regels aangaande onroerende goederen grondig veranderd. Vooral omtrent de enige woning van de belastingplichtige werd er grondig aan de bestaande voorschriften gesleuteld. De nieuwe bepalingen willen vooral de fiscale behandeling van hypothecaire leningen vereenvoudigen en mensen aansporen een eigen woning te kopen.

Enige woning
Het nieuwe regime is alleen van toepassing op hypothecaire leningen die bestemd zijn om een enige woning aan te kopen of te behouden (Dit houdt ook het verhogen van de waarde van het onroerend goed door werken in). Dit is in se de enige woning waarvan je als belastingplichtige eigenaar bent én die je persoonlijk bewoont. Hierbij wordt geen rekening gehouden met woningen waarvan je - door erfenis – mede-eigenaar, naakte eigenaar of vruchtgebruiker bent.
Aan deze voorwaarden moet je voldoen op 31 december van het jaar waarin de lening wordt afgesloten. Eenmaal de aftrek voor de woning verkregen, is deze ook definitief.

Bijkomende voorwaarden
Om in aanmerking te komen voor de fiscale aftrek, moet deze enige woning in België gelegen zijn. De aankoop moet bovendien worden gefinancierd door een hypothecair krediet met een minimale looptijd van 10 jaar. Deze lening moet zijn afgesloten bij een financiële instelling met hoofdkantoor in de Europese Economische Ruimte.

Wat houdt de aftrek in?
De aftrek vervangt – voor hypothecaire leningen afgesloten na 1 januari 2005 – de belastingvermindering voor langetermijnsparen en de aftrekken van gewone en aanvullende intresten. Deze verschillende fiscale voordelen worden nu gebundeld in één ‘aftrek voor enige woning’. Deze zal ook in te vullen zijn in enkele nieuwe vakken op de belastingaangifte.
Concreet komt het er op neer dat je alle uitgaven verbonden aan de lening kan aftrekken, namelijk:

- de intresten
- de kapitaalaflossingen
- de levensverzekeringspremies (vb. schuldsaldoverzekering)

Deze uitgaven zijn aftrekbaar met een maximum van 1 500 euro - vóór indexering - per belastingplichtige en per jaar.
Voor 2005 komt dit naar op een bedrag van 1 870 euro. Dit bedrag wordt vermeerderd met 620 euro (na indexering) tijdens de eerste 10 jaar wanneer de enige woning ook de enige blijft. Gezinnen met drie of meer kinderen (op 31 december van het jaar waarin de lening wordt afgesloten) wordt nog eens een verhoging van 60 euro (na indexering) toegekend.
Dit jaar kan een persoon met drie kinderen dus 2 550 euro van zijn belastbaar inkomen aftrekken. Voor een partner geldt dezelfde aftrek. Voor een gezin met drie kinderen of leer komt dit dus neer op een maximale aftrek van 5 100 euro.
Let wel, de twee vermeerderingen zijn niet langer van toepassing wanneer je eigenaar wordt van een tweede woning. Dan blijft de aftrek beperkt tot 1 870 euro (na indexering)

Meer goed nieuws
De nieuwe voorwaarden gelden ook voor wie zijn hypothecaire lening al heeft terugbetaald, maar renovatiewerken wil uitvoeren aan zijn woning om deze weer up tot date te brengen. Wanneer je voor deze werken een lening met een minimale looptijd van 10 jaar en een hypothecaire inschrijving afsluit, mag je je ook op de nieuwe regeling beroepen. Houdt hierbij het verlaagde BTW-tarief van 6% - voor werken aan woningen ouder dan 5 jaar - in het achterhoofd, dan weet je dat je met een uiterst interessante regeling zit om de fiscus mee te laten financieren voor de opwaardering van je woning.

Uitzonderingen op de regel
De programmawet is veel doorzichtiger dan de oude regeling. Dit neemt niet weg dat er in sommige gevallen nog vragen kunnen rijzen. Om hier opheldering te brengen heeft de minister van financiën samen met de Federale Overheidsdienst van Financiën en de Belgische Federatie van het Financiewezen (Febelfin) een lijst met vragen en antwoorden over het nieuwe fiscale regime opgesteld. Bedoeling is hiermee snel tot een eenvormige interpretatie van de bepalingen te komen. We zetten enkele van de voornaamste elementen hieronder op een rijtje. De volledige vragenlijst vind je terug op de website van de Federale Overheidsdienst Financiën

- Wanneer één van de echtgenoten geen eigenaar en geen kredietnemer van de woning is, kan deze de aftrek voor de enige woning niet toepassen. Ook al moet hij of zij door het huwelijksvermogenstelsel toch een deel van het kadastraal inkomen aangeven.
- Wie een deel van de enige eigen woning voor professionele doeleinden gebruikt, mag dat deel van hypothecaire intresten die niet slaan op het beroepsgedeelte in aftrek brengen. De intresten die verband houden met de financiering van het beroepsgedeelte kunnen sowieso als beroepskosten worden afgetrokken.
- Ook wanneer een deel van de enige woning wordt verhuurd, kan de aftrek niet worden toegestaan op dat gedeelte van de hypothecaire intresten. Er is wel een gewone intrestaftrek op dat gedeelte mogelijk.
- Wanneer je een nieuwe woning bouwt en de werken slepen enkele jaren aan, dan mag je de aftrek voor de enige woning al toepassen in de jaren dat je de woning nog niet effectief bewoont. In dien verstande dat je wel aan de voorwaarden voldoet.
- Wanneer je geniet van de fiscale aftrek en na enkele jaren de blote eigendom erft in de woning van je ouders, blijf je evenzeer recht hebben op de volledige aftrek.
- De lening voor een bouwgrond kan niet gunstregime vallen. Een nieuwe lening voor de bouw van de woning achteraf komt wel in aanmerking voor de aftrek van de enige woning.
- Wanneer het bedrag voor de aankoop van de bouwgrond en de bouw van de woning in één en dezelfde lening vervat zitten, komt die lening wel integraal in aanmerking voor aftrek voor enige woning.
- Wanneer echtgenoten of wettelijk samenwonenden 3 of meer kinderen ten laste hebben, hebben ze beiden recht op de verhoogde aftrek van 50 euro (60 na indexatie).
- Wanneer je een lening afsluit voor de verbouwing van je enige en eigen woning, maar nog geniet van de fiscale voordelen van de aankooplening, valt de nieuwe lening onder het oude voordeelregime van voor 1 januari 2005.

Bron: Innovatief Plus - mei 2005