Aanbevolen partners

Logo Unilin - Isolatie, dakbedekking
Saint-Gobain Isover Benelux - Isolatie
Logo Sto NV
logo Xella
Isoleren

Luchtdicht maar dampopen

Iedereen is (of dat zou toch moeten zijn) overtuigd dat we meer en meer moeten isoleren en dat je daarbij koudebruggen best vermijdt. In principe kun je niet te veel isoleren, maar dikkere isolatiepakketten, gecombineerd met een goede luchtdichting, vragen toch enkele randvoorwaarden. Want anders zou de isolatie wel eens hét schadegeval van de toekomst kunnen zijn.


Koudebrug

Hét schadegeval van het verleden (en toch ook nog verbazend veel van het heden) is de koudebrug. Elk huis ouder dan een jaar of 15 heeft wel ergens zijn schimmelplekje te wijten aan een koudebrug. Ondertussen zijn we wat slimmer geworden en kunnen we dit redelijk eenvoudig vermijden. We isoleren meer en beter. Dat scheelt. Toch schuilt hierin ook een gevaar. Maar laat dit je niet weerhouden om toch veel te isoleren. Isolatie is nog altijd de meest duurzame en goedkope manier om voor de volledige levensduur van je woning energie te besparen. Die PV-panelen kunnen later nog altijd op je dak. Tien centimeter isolatie in je spouw bijplaatsen, is iets wat je best doet als je nog aan het bouwen bent.


Een huis vol gaatjes

Huizen waren tot voor enkele jaren zo lek als een zeef. Isolatie sloot niet goed aan op de constructie, ramen sloten niet goed aan, er zaten kieren onder de deuren en de dampschermen bestonden enkel op plan. Alle waterdamp die in de woning vrijkwam, ventileerde wel weg door de veelheid aan gaatjes. Wist je trouwens dat slecht geplaatste isolatie er voor kan zorgen dat er tot 4 keer meer warmte doorgaat dan bij correct geplaatste isolatie?
Sinds 2006 bestaat er echter zoiets als EPB, de normen voor energieprestatie en binnenklimaat van een woning. Een van de eerste dingen die EPB ons leerde, was dat we heel wat energie kunnen besparen door zeer luchtdicht te bouwen en enkel nog te ventileren waar en wanneer het nodig is.


Water in de isolatie

We kiezen dus voor een goed geplaatste isolatie en een goede luchtdichting. De veelheid aan gaatjes is dan verdwenen. Er is een goede verluchting, maar dit neemt niet weg dat de lucht binnen meer vocht bevat dan buiten. In het bijzonder tijdens de winter. We noemen dit de dampdruk. Deze waterdamp gaat een weg naar buiten zoeken, maar vindt die niet zo gemakkelijk meer. De waterdamp gaat via een veel kleiner aantal gaatjes of uitvoeringsfouten een weg naar buiten zoeken en zich daar concentreren. Door een kier van 1 millimeter in een dampscherm van 1 meter kan dit op een winterse dag oplopen tot meer dan een halve liter water per dag die in de isolatie dreigt te condenseren. Dikke isolatiepakketten, dat is veel plaats om water op te slaan! Niet alleen ben je dan het isolerend vermogen van je isolatie kwijt, maar het water gaat er ook ooit eens uitkomen, met alle gevolgen van dien (schimmels, ...).


Dampopen bouwen

Nu is er een verschil tussen luchtdicht en dampdicht. Door een dampopen materiaal zal er niet snel tocht ontstaan (vb. papier), maar er zal toch waterdamp door migreren. Om schade te vermijden zorg je er best voor dat de verschillende materialen van binnen naar buiten almaar meer dampopen zijn. Je architect kan je hierbij helpen. Op deze manier kun je een gezonde, dampopen en toch luchtdichte woning bouwen zonder risico op interne condensatie. Zo is ook een gemetste buitenmuur niet dampdicht en migreert daar de waterdamp gewoon naar buiten zonder dat je hier speciaal aandacht aan spendeert.
Bij daken is dit wat complexer. Daken met een dampopen afwerking (pannen, leien,…) kan je ook voorzien van materiaallagen die almaar meer dampopen zijn naar buiten toe. Binnen plaats je voor de isolatie een dampscherm of een damprem (hierdoor krijg je een luchtdicht, maar toch een ademend gebouw) en buiten voorzie je een waterdicht maar dampopen onderdak. Er bestaan zelfs ‘intelligente’ dampremmen die in de winter minder waterdamp doorlaten dan in de zomer. Let bij het plaatsen van het dampscherm of de rem op een goede uitvoering want kleine foutjes kunnen voor een concentratie van water in de constructie zorgen.


Platte daken

Bij platte daken (en ook bv. zinken daken) is de keuze voor een zeer performant dampscherm (!) uiterst belangrijk, zeker bij dikke isolatie. De waterdichting is hier uiterst dampdicht waardoor het dak onmogelijk langs de buitenzijde kan uitdrogen. Het uitrollen van wat ‘plastiek’ op de welfsels voldoet meestal niet. Je laat je hiervoor best correct informeren door de architect. Vocht gaat zich over de jaren accumuleren in de isolatie. Het kan zelfs 10 à 20 jaar duren voor je merkbare schade ondervindt. Wel ben je dan al jaren te veel aan het verbruiken.


Uitdroging naar binnen

Er zijn nu ook al folies op de markt die het mogelijk maken dat daken, die van een zeer goede dampdichte buitenlaag zijn voorzien, naar binnen toe kunnen uitdrogen in het zomerseizoen zodat er geen accumulatie over de jaren heen ontstaat. Zeker interessant voor daken met isolatie tussen houten balkenlagen. Hier is toch enige voorzichtigheid geboden bij de keuze van een dergelijk systeem. Wederom: informeer je grondig.



Bron: Flip Blockx – Architect - Holistic Architecture 50|5

 

Lees ook de andere artikels in de reeks 'Bouwen in de toekomst':

- Meer isoleren is goedkoper (06/05/2009)
- Meer isoleren, meer verbruiken (25/03/2009)
- Warmte opslaan op zolder (18/02/2009)

Mis de laatste bouwnieuwtjes niet!

Ontvang onze wekelijkse updates vol nuttige tips over bouwen en verbouwen.

Wens je deze folder te lezen? Vul dan eenmalig je email adres in