Aanbevolen partners

Renson - Ventilatie, zonwering
zehnder logo
Viessmann Belgium logo
Koeling

Koelen zonder airco

De afgelopen dagen kwam de zon er eindelijk door. Leuk, voor wie buiten kan. Maar diegene die binnen moet blijven, heeft nood aan verkoeling. Airconditioning is dan een oplossing. Toch bestaan er heel wat alternatieven om een gebouw – zelfs energiezuiniger - te koelen. Je kunt bijvoorbeeld ’s nachts koelen of zelfs gebruik maken van de aarde of de zon. We zetten de verschillende technieken om je huis te koelen op een rijtje.


Koelen kost geld. Dit komt vooral omdat de koelmachines veel dure energie vreten. Je kunt dus best technieken gebruiken waarbij je de energie optimaal gebruikt of het rendement nog hoger ligt dan 100%.

Nachtkoeling

Bij nachtkoeling gebruik je de bestaande ventilatie (systeem C of D) om extra te koelen via een hoger debiet. De extra koele lucht zal de massa (muren, vloeren, plafonds) in de woning afkoelen. Er is dus nood aan voldoende massa om de koelte in op te slaan. Doordat de massa de koelte opslaat, zal de woning ’s morgens koeler aanvoelen en ook trager opwarmen.

Bij het ventilatiesysteem C of C+ (investeringskost van € 3 000 à 3 500) zorg je best voor extra roosters. Bij het mechanische ventilatiesysteem D (investeringskost ± € 7 000) heb je een bypass nodig. Dankzij de bypass komt de aangevoerde lucht niet voorbij en de warmtewisselaar en zal deze dus niet opwarmen.

Aardkoeling - aardwarmtewisselaar

Heb je bij je thuis mechanische ventilatie (systeem B (investeringskost € ± 3 500 ) of D) dan kun je met een aardwarmtewisselaar of Canadese put ook de temperatuur in huis enkele graden laten dalen. De lucht die door het buizenstelsel wordt aangevoerd, zal immers enkele graden afkoelen dankzij de constante temperatuur van 12 à 13°Celsius op de diepte van 2 à 2,5 meter waar de buizen worden geplaatst. Door de buitenlucht zo traag mogelijk door deze buis aan te zuigen, wordt deze temperatuur op de lucht overgedragen. In de zomer wordt de buitenlucht zo enkele graden afgekoeld, in de winter wordt de koude lucht enkele graden voorverwarmd alvorens ze de ventilatie-unit bereikt.

Het voordeel van dit systeem is dat je geen extra installatie moet aanschaffen. Nadeel is wel dat je de temperatuur in de zomer niet helemaal exact kunt afstellen op een bepaalde temperatuur. Je kunt enkel een paar graden aftoppen. Voor een aardwarmtewisselaar betaal je tussen de € 750 en € 3 000 euro (afhankelijk van het buizenstelsel, de installatie en de kosten voor de grondwerker).

Adsorptie koeling

Het klinkt gek, maar ook via de zon kun je een woning afkoelen. Dan moet je gebruik maken van een adsorptiemachine. Om te kunnen werken, dien je deze aan een koelcircuit en een restwarmtetoepassing te koppelen.

De adsorptiemachine kun je vergelijken met een koelkast. Beiden hebben een cyclussysteem dat werkt volgens het principe dat een vloeistof warmte opneemt bij de verdamping en afgeeft bij condensatie.

De restwarmte (vanaf 60°C tot 80°C) kun je halen uit een zonneboiler, maar ook uit een oven, een warmtekrachtkoppeling of een biomassa warmwaterketel.

Het grote voordeel van adsorptie koeling is dat je de ideale temperatuur krijgt in huis zonder extra energiekosten.
Voor een adsorptiekoelinstallatie ben je al snel € 12 000 kwijt en dat zonder de kosten van je restwarmte installatie.

Adiabatische koeling

Heb je ooit al eens drank koud gehouden in een bad met water? Dan heb je – misschien zonder het zelf te beseffen – het principe van adiabatische koeling toegepast. Dit is koelen met waterdamp. Het principe kun je dus ook toepassen in een gebouw door middel van een adiabatische luchtkoeler, die je aansluit op het waternet en een buizennetwerk. Momenteel wordt adiabatische koeling vooral gebruikt bij kantoren en magazijnen, maar het systeem vindt almaar vaker zijn weg naar de residentiële woningen. Er bestaan momenteel al mobiele adiabatische luchtkoelers.

Het principe van adiabatische koeling bestaat er in dat je water gaat verdampen. Het gevolg daarvan is dat de luchtvochtigheid stijgt en de verdampingsenergie wordt onttrokken aan de lucht. Hierdoor daalt de temperatuur. Bij directe adiabatische koeling voeg je de vochtige, gekoelde lucht rechtstreeks toe aan een ruimte. Bij indirecte adiabatische koeling maak je nog gebruik van een tweede gescheiden luchtstroom. De temperatuur van deze wordt verlaagd door de eerste luchtstroom en voeg je dan toe aan de ruimte. Qua comfort scoort dit beter.

Het grote voordeel van adiabatische koeling is dat je alleen energie (kosten) voor je ventilator, die de lucht naar de verbruiksruimte pompt, nodig hebt. Daarnaast werk je ook altijd met verse lucht dit bijvoorbeeld in tegelstelling tot een airconditioning met warmtepomp.
Nadelig is wel bij deze manier van koelen dat je de temperatuur niet exact kunt regelen. Je bent immers afhankelijk van de luchtvochtigheid van buiten.


Auteur: Daan Slingers – mei 2012

Mis de laatste bouwnieuwtjes niet!

Ontvang onze wekelijkse updates vol nuttige tips over bouwen en verbouwen.

Wens je deze folder te lezen? Vul dan eenmalig je email adres in